مجسمه Cloud Gate یا “دروازه ابر” یکی از زیباترین و خیرهکنندهترین مجسمههای دنیا است. این مجسمه که تماما از فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل ساخته شده است، در شهر شیکاگو در ایالات متحده آمریکا قرار دارد. در این مطلب قصد داریم تا داستان شگفت انگیزه مجسمه فولاد ضد زنگ دروازه ابر را برای شما بازگو کنیم تا با یکی دیگر از قابلیتهای استیل آشنا شوید.
مجسمه دروازه ابر چیست؟
مجسمه دروازه ابر که با نام The Bean به معنی لوبیا نیز شناخته میشود، در پارک هزاره (Millennium Park) شیکاگو واقع شده است. این مجسمه نزدیک 20 متر طول، 10 متر ارتفاع، 13 متر عرض و 100 تن وزن دارد از استنلس استیل ساخته شده است. مجسمه دروازه ابر دارای 168 قطعه استیل است که در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و یک سطح یکپارچه آینهای را پدید آوردهاند. طرح این مجسمه از شکل جیوه مایع الهام گرفته شده است. سطح براق استیل آن میتواند نور و تصاویر شهر را بازتاب دهد و مانند آینه تصاویر بازدید کنندگان را منعکس میکند. فرم و سطح براق آن سبب میشود تا بازدید کنندگان با آن خیره شده و با این اثر هنری ارتباط بگیرند.
طراح مجسمه Cloud Gate
آنیش کاپور (Anish Kapoor)، مجسمه ساز بریتانیایی که اصالتاً هندی است، مجسمه دروازه ابر را طراحی کرده است. کاپور در سال 1954 در بمبئی به دنیا آمد و در دهه 1970 به لندن مهاجرت کرد. او در کالج هورنزی و بعد از آن مدرسه طراحی هنر چلسی تحصیل کرد و در سال 1980 اولین نمایشگاه انفرادی خود را در پاریس برگذار کرد. همچنین کاپور در سال 1990 به نمایندگی از بریتانیا در دوسالانه ونیز شرکت کرد و برنده جایزه پرمیو دومیلا شد. از آثار کاپور میتوان به مجسمه دروازه ابر و آینه آسمان اشاره کرد.
داستان انتخاب طرح مجسمه Cloud Gate
در پارک هزاره برای ساخت یک اثر هنری عمومی فهرستی از 16 تا 30 هنرمند از سراسر جهان، که در کارهای فضای باز تجربه داشتند، تهیه شد. از بین این هنرمندان، گزینههای نهایی به آنیش کامپور و جف کونز محدود شد. طرح کونز، یک سرسره شیشهای بود که تماشاگران میتوانستند با سُر خوردن از آن، فضای کلی پارک را از بالا مشاهده کنند. اما این طرح چالشهای بسیار مهمی داشت. برای مثال تعبیه آسانسور برای مراجعین، جمعیت بسیار زیاد و … از جمله مواردی بود که سبب شد تا طرح کونز اجرایی نشود و به همین دلیل نیز طرح آنیش کاپور برای ساخت مجسمه دروازه ابر انتخاب شد.
نحوه طراحی و ساخت مجسمه فولاد ضد زنگ دروازه ابری
در سال 1999 شبیه سازی کامپیوتری مجسمه دروازه ابر شروع شد و ساخت آن 6 سال به طول انجامید. هزینهی ساخت این سازه تقریبا 6 میلیون دلار در نظر گرفته شده بود اما در نهایت حدود 23 میلیون دلار برای ساخت دروازه ابر خرج شد. روند تولید این سازه ابتدا با یک سازه چوبی آغاز شد. پس از آن از روی ماکت، مدل دیجیتالی آن را ساختند. پس از آن نمونهای با وزن تقریبی 360 کیلوگرم ساخته شد که توسط 4 قطعه جوش داده شده بود. قطعات برای کاپور فرستاده شد و تغییرات نهایی بر روی آن صورت گرفت. پس از آن یک مدل کامپیوتری نهایی طراحی شد که بر آن اساس، ساخت مجسمه دروازه ابر، به کمک 168 صفحه استیل عملی شد.
مشخصات فنی مجسمه فولاد ضد زنگ دروازه ابری
ورق استیل به کار برده شده در مجسمه دروازه ابر، حدود 98 درصد جلا داده شده است و ظاهری بسیار براق و آینهای دارد. ضخامت این ورقها حدود 10 میلیمتر و ابعاد هرکدام متفاوت است. بزرگترین ورق به کار رفته در ساخت این مجسمه حدود 2 تن وزن دارد که ابعاد آن 3 متر در 2 متر است. داخل مجسمه، سازهای برای نگه داشتن پوسته تعبیه شده است. دو حلقه بسیار بزرگ در دو طرف این سازه نقش اصلی را بازی میکنند. قطعاتی که در پایین مجسمه هستند به صورت موقت به سازه متصل بودند و پس از اتصال و جوشکاری قطعات از مجسمه جدا شدند.
نکته بسیار جالب در ساخت مجسمه دروازه ابر ترتیب نصب و اتصال قطعات بود که باید به ترتیبی متقارن و به صورت همزمان نصب میشدند تا تعادل در مجسمه حفظ شود. برای جوش دادن این ورقها نیز، خرپاهایی بیرون از مجسمه ساخته شد. جوشکاری این مجسمه از چالشهای ساخت آن بود. معمولاً با انجام جوشکاری، ناحیه اطرف جوش دچار تغییرات ابعادی، رنگ و اعوجاج میشود که باید برای حفظ ظاهر زیبای این مجسمه، تمام این پارامترها در نظر گرفته میشد. پس از نصب و جوشکاری صفحات، تمام نواحی جوشکاری شده، باید به دقت پرداخت میشد تا هیچ اثری از اتصال و جوشکاری در این سازه زیبا قابل تشخیص نباشد. در سال 2007 این سازه برنده جایزه دستاورد برجسته صنعت انجمن جوشکاری آمریکا شد.
علت استفاده از استیل در ساخت مجسمه Cloud Gate چیست؟
استفاده از استیل در ساخت مجسمهها به دلیل ویژگیهایی است که سبب زیبایی و طول عمر آنها میشود. در اولین نگاه به مجسمه دروازه ابر، اولین حسی که به بیننده منتقل میشود، ظاهر خیرهکننده و براق آن است. استیل مورد استفاده در این مجسمه تا حد آینهای پرداخت شده است تا بتواند نور و تصاویر اطراف را به خوبی بازتاب دهد. همچنین این مجسمه باید در طول زمان در معرض باد، باران، طوفان و عوامل مخرب محیطی دوام آورده و مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی و اکسیداسیون از خود نشان دهد. به همین دلیل بهترین گزینه برای ساخت این مجسمه، استنلس استیل بود. استیل مورد استفاده در مجسمه دروازه ابر گرید 316 است. استیل 316 مقاومت به خوردگی بسیار بالایی دارد و برای ساخت پروژههای شهری در فضای باز ایدهآل است.
سخن آخر
مجسمه دروازه ابر یکی از معروفترین و زیباترین مجسمههای جهان است که در پارکی شهر شیکاگو قرار دارد. طراح این مجسمه آنیش کاپور، یک طراح هندی الاصل است که در لندن تحصیل کرده است. این مجسمه از 168 قطعه استیل ساخته شده که هر کدام دارای ضخامت حدود 10 میلیمتر هستند. طول بزرگترین قطعه ورق به کار رفته حدود 3 در 2 متر است و وزن کل مجسمه حدود 100 تن میباشد. این مجسمه علاوه بر جوایز متعدد هنری، در سال 2007 برنده جایزه انجمن جوشکاری آمریکا نیز شد. مجسمه دروازه ابر دستاوردی بزرگ در عرصه هنر و صنعت بوده و بازتاب دهنده پتانسیلها و پیچیدگیهای استنلس استیل بعنوان یک متریال است که دنیای مدرن روز به روز به آن وابسته تر میشود.