اخبار بازار استیل، مقالات
موتور سیکلت استیل-راید، سواری به سوی آینده
اسفند
سابقه‌ی مصرف استنلس استیل یا فولاد ضدزنگ در طیف گسترده‌ای از صنایع و محصولات مصرفی به بیش از یک قرن می‌رسد. در سالهای اخیر شاهد نوآوری‌های بیشتر در تکنولوژی تولید استیل ضد زنگ هستیم که زمینه توجه و کاربرد بیشتر این آلیاژها در صنعت حمل و نقل شده است.
چه برای سفرهای روزمره یا سفر به سیارات دیگر، مزیتهای فوق‌العاده استیل یا فولاد ضد زنگ در استحکام و مقاومت در برابر حرارت و خوردگی از آن گزینه‌ای جذاب برای ساخت بدنه وسایل نقلیه ساخته است. فضاپیمای اسپیس ایکس و خودروی برقی سایبرتراک از جمله نمونه‌های پیشتاز در نوآوری در حوزه خود هستند که در هردو این پروژه‌ها، بدنه از استنلس استیل ساخته شده است. البته ساخت بدنه خودرو از فولاد ضد زنگ با توجه به استحکام بالا و شکل پذیری محدود این آلیاژها، شرکت تسلا را با چالش‌های بزرگی مواجه کرده که در مورد آن می‌توانید در مقاله خودرو سایبرتراک بیشتر بخوانید.
حال یک شرکت سوئدی به نام استیل-راید (STILRIDE) اسکوتر یا موتورسیکلتی برقی با همین نام را طراحی کرده است که شاسی و بدنه آن از استنلس استیل ساخته شده است. استفاده از استنلس استیل در ساخت شاسی و بدنه به این موتورسیکلت مزیتهای متعددی ایجاد کرده است که برخی از آنها عبارتند از کاهش وزن و مصرف سوخت، کاهش تعداد قطعات و ساده‌سازی فرآیند تولید، افزایش دوام، کاهش ردپای کربن در زمان تولید و در طول عمر محصول، و …
استیل-راید با نوآوری‌ها، خلاقیت و بازاندیشی در طراحی، تولید و بهره‌گیری مناسب از مزیتهای فولاد ضد زنگ، ضمن غلبه بر چالش‌های کار با این متریال سخت، باعث شد تا از این ایده با جوایز متعددی قدردانی شود. جایزه طراحی ژرمن 2024، جایزه اول طراحی محصول نیویورک 2023 و جایزه طراحی کانسپت رد-دات از جمله آنهاست. برای بررسی بیشتر موتور سیکلت استیل راید، تا انتهای این مطلب از بلاگ استیل رخ همراه ما باشید.
طراحی خیره کننده و مستحکم
ایده استفاده از ورق فولاد ضد زنگ برای ساخت بدنه علاوه بر مزایایی نظیر تسهیل روند تولید و کاهش ردپای کربن، چالش‌های فنی زیادی را پیش روی طراح و تولید‌کننده قرار می‌دهد. استنلس استیل استحکام بالایی دارد و شکل-دهی آن با روش‌های رایج کشش عمیق دشوار است. همچنین جوشکاری استنلس استیل می تواند مقاومت به خوردگی این فلز را در نقاط جوش تحت شعاع قرار دهد. استیل-راید این چالش‌ها را با ایده و تکنولوژی ابداعی خود با نام استیل-فولد (STILFOLD) برطرف ساخته است. این تکنولوژی از مفهوم اوریگامی Origami (ساخت حجم سه بعدی با تا کردن کاغذ) الهام گرفته شده است. استیل-فولد با طراحی و بکارگیری ربات‌های صنعتی، فرآیند شکل‌دهی با خمکاری ورق‌های استیل به اشکال پیچیده را کنترل می‌کند. قطعات ساخته شده با این روش، اجزای شاسی موتورسیکلت را تشکیل می‌دهند و محصول نهایی از نظر ساختاری مستحکم و از لحاظ زیبایی، جذاب و خیره کننده است.
اوریگامی صنعتی
استیل-فولد یک فناوری ابتکاری متعلق به شرکت سوئدی Stilride AB می‌باشد که مجموعه‌ای از طراحی محصول و فریند تولید بر پایه شکل-دهی به ورق فولاد ضد زنگ و تبدیل آن به بدنه و شاسی موتورسیکلت، به کمک نرم افزار‌ها و ربات‌های تمام اتوماتیک می‌باشد. طراحی و توسعه این محصول و فرایندهای تولید آن توسط شرکت استیل-راید صورت گرفته است.
ایده استیل-فولد با هدف طراحی و تولید محصول با نگاه به توسعه پایدار و دستیابی به عملکرد و دوام صورت گرفته است، بطوریکه طراحان، مهندسان و قطعه سازان را قادر سازد تا برای تولید محصولات پیچیده از مواد اولیه و قطعات کمتری استفاده کنند. در این ایده ورق‌های تخت استیل با روش خمکاری سه بعدی تبدیل به قطعات سازه و بدنه موتورسیکلت می‌شوند. بدنه و سازه‌ای با حداقل قطعات و کمترین میزان مونتاژ!
چشم انداز استیل-فولد قرار دادن این تکنولوژی در دسترس کلیه طراحان، معماران، مهندسان است تا با استفاده از آن محصولات خود را با کمترین آثار مخرب زیست محیطی تولید نمایند. استیل-فولد با ساده سازی قطعات، بهینه سازی ساخت و حذف جوشکاری، بیشترین بهره برداری را از پتانسیل‌ها و مزیتهای ورق استنلس استیل محقق می‌سازد. همچنین روش استیل-فولد مواد اولیه مصرفی و پسماند را به حداقل می‌رساند که نهایتاً به کاهش آثار مخرب زیست محیطی ناشی از فرآیند تولید می‌انجامد. این روش یک تغییر بزرگ در مقایسه با روش‌های معمول تولید موتورسیکلت می‌باشد که در آنها از لوله‌های کربن استیل برای سازه اصلی استفاده می‌کنند و اجزای دیگری از جنس فلز، پلاستیک و لاستیک به آن متصل می‌شوند. اجزای لازم برای ساخت شاسی و بدنه موتورسیکلت با روش‌های معمول حدود 120 قطعه است که این عدد در روش STILFOLD به 20 قطعه کاهش پیدا می‌کند.
جونا نیوانگ (Jonas Nyvang) مدیرعامل استیل-راید می‌گوید: “با فناوری استیل-فولد، ما با استفاده از متریال کارسخت شده استنلس استیل، طراحی خلاقانه و ساختار مستحکم را یکجا محقق ساختیم. نتیجه کار یک شاسی سبک، ساده و مقاوم به خوردگی است که از کمترین اجزا ساخته شده است و بررسی شاخص LCA حاکی از آن است که بمراتب آثار کمتری بر محیط زیست دارد.”
منظور از شاخص LCA (Life Cycle Assessment) برآورد مواد و انرژی لازم در چرخه تولید و عمر محصول است. این شاخص توسط شرکت IVL سازمان محیط زیستی سوئد برای موتورسیکلت استیل-راید اندازه گیری شده است و نشان می‌دهد گاز دی‌اکسید کربن منتشر شده برای تولید هر دستگاه استیل-راید حدود 50 کیلوگرم است. این میزان انتشار دی‌اکسید کربن تقریباً یک سوم این شاخص برای موتورسیکلت‌های برقی مشابه است که با تولید هر دستگاه حدود 160 کیلوگرم دی‌اکسید کربن منتشر می‌شود.
بازیافت استیل ضدزنگ برای کاهش آثار زیست محیطی
قابلیت بازیافت استنلس استیل با نرخ بازدهی بسیار بالا از مزیتهای شناخته شده این متریال است. با کاربرد فولاد ضدزنگ در تولید وسایل نقلیه شخصی که در تعداد انبوه تولید می‌شوند، می‌تواند باعث اثر این مزیت در ابعاد بزرگتری شد. بازیافت استنلس استیل مصرفی در محصولات پس از پایان چرخه عمر محصول از مزیتهای مورد توجه این آلیاژهاست.
ورق استیل ضدزنگ بکار رفته در استیل-راید توسط شرکت فولادساز سوئدی اوتوکمپو (Outokumpu) تولید می‌شود که از بزرگترین و پیشروترین شرکت‌های جهان در زمینه تولید استنلس استیل است. این شرکت همچنین در تولید بدنه سایبرتراک با شرکت تسلا همکاری دارد. براساس مطالعات دانشگاه ییل آمریکا، 85% ضایعات فولاد ضد زنگ قابلیت بازیافت بدون افت کیفیت را دارند. بازیافت مواد نقش ملموسی در کاهش آثار مخرب زیست محیطی دارد. در مقایسه با تولید فولاد ضد زنگ از سنگ آهن، به ازای بازیافت هر تن ضایعات می‌توان از انتشار بیش از 4 تن دی اکسید کربن جلوگیری نمود.
فورتا 301 ، استنلس استیل سبک وزن
استیل-راید برای تولید شاسی و بدنه موتورسیکلت برقی خود ورق نورد سرد کارخانه اتوکمپو به نام فورتا (Forta) با آلیاژ 301 را انتخاب کرده است. در اینجا نورد سرد به منظور بالا بردن استحکام استیل در فرآیند تولید صورت می‌گیرد که میزان تحمل بار سازه را با وزن کمتر ممکن می‌سازد.
با کمک فناوری استیل-فولد، وزن مفید شاسی به 15 کیلوگرم و وزن کل موتورسیکلت به 80 کیلوگرم کاهش می‌‌یابد. این درحالیست که شاسی موتورسیکلت‌های برقی مشابه حدود 45 کیلوگرم وزن دارند که وزن کلی موتورسیکلت را به 110 کیلوگرم می‌رسانند.
نیوانگ مدیرعامل استیل-راید می افزاید:” کاهش وزن مزایای متعددی دارد. شتاب بیشتر و تجربه سواری بهتر از مزایای مشهود آن است. کاهش مصرف شارژ باتری تا میزان 5 درصد و پیمایش بیشتر در نتیجه کاهش 30 کیلوگرمی وزن محقق می‌شود. ضمناً در آینده می‌توان از این مزیت برای تولید یک موتورسیکلت مناسب برای ارسال درون شهری محموله‌ها بهره جست. چراکه به نوعی، امکان افزایش ظرفیت بار قابل حمل به میزان 30 کیلوگرم ایجاد شده است.”
مقاومت در برابر خوردگی و پایداری محصول ورای 10 سال
مزیت مقاومت به خوردگی بدنه، استیل-راید را از نظر عمر و دوام از محصولات مشابه متمایز می‌سازد. کروم موجود در آلیاژهای فولاد ضد زنگ با هوای محیط واکنش می‌دهد و یک لایه‌ی غیر فعال میکروسکوپی روی سطح تشکیل می‌دهد که از واکنش اکسیداسیون و پدیده خوردگی جلوگیری می‌کند. با بروز خط و خش در سطح استیل، این لایه مجددا ترمیم می‌شود و همچنان قطعه را از زنگ زدگی حفط می‌نماید. در نبود چنین قابلیتی در موتورسیکلت‌های ساخته شده از فولاد کربنی، شاسی آنها همواره نسبت به خوردگی آسیب پذیر خواهد بود.
بنابراین در حالیکه شاسی و بدنه سایر موتورسیکلت‌ها به تدریج مستهلک می‌شوند، صاحبان استیل-راید می‌توانند قطعات موتوری، باتری، چراغ‌ها و سایر اجزای موتورسیکلت خود را تعویض کنند درحالیکه ساختار شاسی و بدنه استیل خود را برای سالهای طولانی حفظ می‌کنند. مطالعات دانشگاه ییل آمریکا نشان می‌دهد محصولات تولید شده از استنلس استیل تا 20 سال یا بیشتر دوام دارند. نمونه بارز آن سازه مخروطی شکل بالای برج کرایسلر نیویورک است که از سال 1920 همچنان پایدار مانده است.
