نحوه و طرز تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل چیست؟

بین استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه تفاوت‌های قابل‌توجهی وجود دارد. برای تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل با اینکه یک سری ویژگی‌های مشترک وجود دارد ولی تفاوت‌هایی اساسی هم وجود دارند که فرایند مقایسه را آسان می‌کنند. فولاد ضد زنگ و گالوانیزه هر دو از پُرکاربردترین فلزات در صنایع مختلف هستند. کاربرد هرکدام از فلزات مذکور مختص خود بوده و هر کدام برای استفاده در جای خود بهینه شده‌اند.

پوششی که برای فولاد گالوانیزه استفاده می‌شود، لایه‌ای از فلز روی است و مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد. از سوی دیگر فولاد ضد زنگ نیز از جمله آلیاژهای بادوام و مقاوم در برابر خوردگی است؛ و به علت استحکام و ظاهر جذاب، بسیاری از صنایع ترجیح می‌دهند از آن استفاده کنند. در نهایت این دو متریال از نظر ترکیب و ساختار متالورژیکی، استحکام و وزن با یکدیگر تفاوت دارند. در ادامه به‌صورت کامل به تشریح این پارامترها و تفاوت‌ها خواهیم پرداخت تا نحوه تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل و انتخاب بهینه بین آنها برای شما کار سختی نباشد.

بررسی روش‌های تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل

روش های تشخیص ورق استیل از ورق گالوانیزه

ویژگی‌های متعددی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها جهت تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل بهره برد. به‌طورکلی برخی از خصوصیات و عواملی که تمایز بین فولاد زنگ نزن و گالوانیزه را نشان می‌دهند عبارت‌اند از:

• استحکام و خواص مکانیکی

در طراحی وساخت هر سازه‌ای، باید به استحکام فلز مورد استفاده و خواص مکانیکی آن توجه ویژه‌ای شود. از هر دو ورق استیل و گالوانیزه می‌توان در ساخت سازه‌های فلزی بهره برد؛ اما خواص مکانیکی که فولاد ضد زنگ می‌تواند نشان دهد، به طور محسوسی بالاتر است. بنابراین با وزن کمتری از استیل می‌توان به اهداف فنی مورد نیاز سازه رسید. همچنین فولاد ضد زنگ در مقایسه با بیشتر فولادهای کربنی، نقطه تسلیم بالاتری دارد و همچنین می‌تواند در برابر تغییر فرم ناخواسته مقاومت بیشتری داشته باشد.

• روش تولید

فولاد گالوانیزه با دو روش مختلف به دست می‌آید که شامل غوطه‌وری گرم و الکتروگالوانایز هستند. الکتروگالوانایز  یا الکترو گالوانیزه به روشی اشاره دارد که در آن فولاد پایه درون الکترولیت روی فرو برده می‌شود و به کمک جریان الکتریکی، لایه‌ای از فلز روی بر روی فولاد می‌نشیند. در روش غوطه‌وری گرم نیز فولاد توسط فلز روی نذاب محصور می‌شود و لایه‌ای نازک از آن برسطح فولاد می‌چسبد. درصورتی که به‌منظور تولید فولاد ضد زنگ آلیاژی از فولاد کم کربن و کروم با عناصر دیگری ترکیب شده و فولادی به دست می‌آید که همه آن خصوصیات را به تنهایی دارد. وجود کروم در ترکیب آلیاژهای استیل، لایه‌ای از اکسید کروم بر سطح استیل ایجاد می‌کند که به خودی خود این آلیاژهای استیل را در برابر خوردگی مقاوم می‌سازد. در ضمن این لایه نامرئی در صورت آسیب خود به خود ترمیم می‌شود که تفاوت قابل توجهی را نسبت به فولاد گالوانیزه ایجاد می‌نماید.

• حفاظت در برابر خوردگی

برای تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل خوب است که به تمایز این دو متریال از نظر مکانیزم حفاظت در برابر خوردگی توجه شود. همانطور که در بخش قبل هم تشریح شد، فولاد گالوانیزه دارای لایه محافظتی از جنس روی است. این لایه باعث می‌شود تا فولاد در برابر زنگ‌زدگی محافظت شود. این در حالی است که فولاد ضد زنگ بطور طبیعی دارای لایه اکسید کرومی است تا محافظت کامل از آن در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی انجام شود.

لایه روی در فولاد گالوانیزه پوششی است که به آن افزوده شده و به ترکیب آلیاژی آن وابستگی ندارد. در صورتیکه فولاد ضد زنگ با داشتن حداقل 10.5% کروم در ترکیب خود، این امکان را پیدا می‌کند که خود به خود لایه اکسید کروم بر سطح آن تشکیل شده و نسبت به حملات خوردگی حتی در محیط‌های اسیدی مقاوم شود.

بیشتر بخوانید: مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت فولاد و استیل

وجود لایه‌های حفاظتی

• قیمت

یکی از مهم‌ترین پارامترهایی که روی انتخاب مواد مختلف اثر می‌گذارد، قیمت است. کنترل هزینه‌های تولید فولاد گالوانیزه راحت‌تر است و همین امر باعث خواهد شد این محصول تبدیل به یک انتخاب بسیار مقرون‌به‌صرفه شود. تولید فولاد ضد زنگ به فرایند پیچیده‌تر و هزینه‌های بیشتری بابت عناصر آلیاژی نیاز دارد. در واقع هزینه‌ی تولید فولاد ضد زنگ، حدود 50% بیشتر از هزینه‌های مرتبط با تولید فولاد گالوانیزه است.

• کاربردها

در تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل می‌توان به نوع کاربردها نیز نگاهی انداخت. از این آلیاژها می‌توان در تولید محصولات و سازه‌های مختلف بهره برد. به‌عنوان‌مثال در ساختمان‌ها، بناهای عمومی، نرده‌های زینتی، ظروف و لوازم آشپزخانه، خطوط لوله استیل صنعتی، اتومبیل، ماشین‌آلات و… استفاده از فولاد ضد زنگ بسیار رایج است؛ زیرا در بلند مدت دچار خوردگی نمی‌شود و زنگ‌نزن بودن آن دوام و عمر مفید بالا را به ارمغان می‌آورد. از فولاد گالوانیزه نیز می‌توان در زمینه‌های مختلفی همچون ساخت وساز و منازل، اسکلت‌بندی ماشینلا‌آلات، بدنه خودرو، گلخانه‌ها، اتصالات صنعتی، لوازم و تجهیزات و… استفاده کرد.

• مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی

همانطور که اشاره شد، فولاد ضد زنگ به آلیاژهای فولادی اطلاق می‌شود که دارای حداقل 10.5% کروم هستند. زمانی که کروم به آلیاژ اضافه شود، می‌تواند محصول را در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی ایمن کند؛ این در حالی است که فولاد گالوانیزه از نظر فنی به آن میزان در برابر زنگ‌زدگی مصون نیست. همین موضوع باعث می‌شود از فولاد ضد زنگ در فضای باز و مکان‌هایی که رطوبت زیادی دارند، استفاده کرد. در واقع کروم نقش اساسی در ترکیب استیل دارد تا مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و انواع خوردگی فلز را تضمین کند.

بیشتر بخوانید: استیل و آهن چه تفاوت هایی دارند؟

میزان مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی

سخن آخر

فولاد گالوانیزه و فولاد ضد زنگ دو نوع از پُرمصرف‌ترین فولادها هستند که هدف اصلی از تولید آن‌ها به مقاومت بالا در برابر خوردگی باز می‌گردد. هرچند می‌توانید شاهد مشابهت هدف تولید باشید، اما بین استراتژی‌های ایجاد این دو متریال رایج، تفاوت‌هایی وجود دارد؛ به همین علت شاهد تمایز بین دو آلیاژ مربوطه خواهید بود که انتخاب را دشوار می‌کند. به دلیل اهمیتی که این موضوع به خود اختصاص داده است، سعی کردیم در این مقاله از بلاگ استیل رخ، به بررسی پارامترهایی بپردازیم که در زمینه تشخیص ورق گالوانیزه از ورق استیل می‌توانند به کمک شما بیایند. روش تولید، هزینه‌ها، ترکیب، استحکام و… تفاوت‌های بین دو ورق ذکرشده را باعث خواهند شد.