استاندارد API یکی از استانداردهای تخصصی در ایالات متحده آمریکاست که به دلیل فراگیر بودن و کیفیت بالای آن اکنون در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. استاندارد API که مربوط به مؤسسه نفت آمریکا و مخفف American Petroleum Institute است، در صنایع نفت و گاز طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله از استیل رخ به معرفی این استاندارد مهم میپردازیم و توضیحاتی مفید درباره آن در اختیار شما میگذاریم.
استاندارد API چیست؟
استاندارد API که توسط موسسه استاندارد ملی آمریکا (ANSI) تایید شده است، استانداردها و ضوابط تخصصی برای صنعت نفت و گاز و صنایع مرتبط با آنها تدوین کرده است که امروزه در تمامی دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. این موسسه نزدیک به 700 استاندارد در این زمینه منتشر کرده است که شامل دستورالعملها، اقدامات توصیه شده در مورد ایمنی، تجهیزات، عملیات، حفاظت از محیط زیست، مدیریت آب و …. میباشد.
موسسه استاندارد API در سال 1919 میلادی در ایالات متحده تاسیس شد و در سال 1924 به معتبرترین موسسه تدوین و نشر استانداردهای نفت و گاز در دنیا بدل شد. انجمن نفت آمریکا با 650 شرکت در دنیا همکاری دارد. این شرکتها در بخشهای مختلف صنعت نفت از جمله خطوط تولید ، توزیع، پالایش و … فعالیت دارند.
بیشتر بخوانید: استاندارد NACE چیست؟
كمیته های استاندارد نفت و گاز
کمیتههای استاندارد API شامل کمیتههای پایین دستی و بالا دستی است. صنایع بالادستی مادر در صنعت نفت، عمدتا بخشهای اکتشاف، حفاری و تولید نفت خام و گاز طبیعی میباشند. صنایع پایین دستی نیز شامل صنایع تصفیه و پالایش نفت خام و فروش و توزیع محصولات و مشتقات نفت و گاز هستند.
کمیته بالادستی برای استاندارد سازی مواد و تجهیزات میادین نفتی CSOEM و همچنین کمیتهای فرعی برای تولید و حفاری DPOS است. کمیته استاندارد میادین نفتی از چندین کمیته تشکیل شده است که هر کدام در یکی از موارد تخصصی فعالیت دارند. این کمیتهها را در ادامه صورت مختصر نام میبریم:
SC2: تأسیسات فراساحلی
SC5: كالاهای تیوبی (لولهای)
SC6: شیرآلات و تجهیزات سرچاهی
SC8: تجهیزات و ادوات حفاری
SC10: سیمانكاری چاه
SC11: تجهیزات عملیاتی میادین نفتی
SC13: عملیات تكمیل حفاری و سیالات كاربردی در شكافدار كردن مخازن نفتی
SC15: لولههای پلاستیكی و فایبرگلاس
SC16: تجهیزات كنترل چاه حفاری
SC17: تجهیزات تولیدی زیردریا
SC19: تجهیزات تكمیل چاه
SC20: مدیریت زنجیره تأمین
جدول استاندارد API – معرفی برخی استانداردهای پُرکاربرد
کد استاندارد | کاربرد استاندارد |
API Std. 1104 (Off Site) | استاندارد خطوط لوله (جوشكاری و جوشكار) |
API Std. 510 | استاندارد تعمیر و نگهداری مخازن تحت فشار در حال کار |
API Std. 570 (On Site) | استاندارد بازرسی و تعمیر سیستم های لوله كشی در حال کار |
API Std. 598 | استاندارد بازرسی و تست شیرآلات |
API Std. 605 | استاندارد فلنجهای كربن استیل با قطر بالا |
API Std. 620 (15 psi) | استاندارد ساخت مخازن ذخیره كم فشار |
API Std. 650 | استاندارد ساخت مخازن ذخیره اتمسفری |
API Std. 653 | استاندارد تعمیر مخازن ذخیره |
API Std. 660 | استاندارد مبدلهای حرارتی جهت سرویسهای پالایش عمومی |
API Std. 661 | استاندارد مبدلهای حرارتی جهت سرویسهای پالایش عمومی (هوا خنك) |
API Std. 2510 | استاندارد طراحی و ساخت تاسیسات گاز مایع |
API RP 5L2 | پیشنهادات اجرایی جهت پوشش داخلی خطوط لولهی انتقال گازهای غیر خورنده |
API RP 5L5 | پیشنهادات اجرایی جهت خطوط لولههای انتقال دریایی |
API RP 17B | پیشنهادات اجرایی جهت خطوط لولههای قابل انعطاف |
API RP 572 | پیشنهادات اجرایی جهت بازرسی مخازن تحت فشار |
API RP 573 | پیشنهادات اجرایی جهت بازرسی بویلرها و هیترهای شعلهای |
API RP 651 | حفاظت كاتدیك مخازن ذخیره |
API RP 1107 (Off Site) | تعمیر و نگهداری خطوط لوله |
API RP 1110 | هیدروتست خطوط لولههای انتقال |
API RP 2201 (Hot Tapping) | مقررات و نحوهی انشعابگیری از خطوط در حال کار |
API Spec. 5L/ISO3183 | مشخصات ساخت و طبقهبندی لولهها |
API Spec.6D | مشخصات شیرهای خطوط لوله |
API Spec.12P | مشخصات مخازن پلاستیكی تقویت شده بوسیله فایبر گلاس |
API Spec.15HR | مشخصات خطوط لوله فایبر گلاس فشار قوی |
API Spec.15LE | مشخصات خطوط لوله پلی اتیلنی |
API Spec.15LR | مشخصات خطوط لوله فایبر گلاس فشار ضعیف |
API Spec.20LE | پیچهای كربن استیل و آلیاژی جهت صنایع نفت و گاز طبیعی |
مزایای استفاده از استاندارد API چیست؟
استفاده از استاندارد API سبب بهبود بهرهوری و بالا رفتن راندمان اجرای پروژهها و تولید میشود. همچنین علاوه بر این موارد ایمنی و مسائل مرتبط با محیط زیست نیز تحت کنترل و نظارت قرار میگیرد. استفاده از استاندارد API میتواند در رقابت جهانی صنایع نفت و گاز شرایطی را فراهم کند که ارتباط بین صنایع بالادستی و پایین دستی و پیمانکاران را تسهیل کرده و این عامل سبب پیشرفت شرکتها و کارخانه میشود. به طور کلی میتوان مزایای استفاده از استاندارد API را به صورت زیر خلاصه کرد:
- افزایش سطح ایمنی محیط کار طبق الزامات سختگیرانه
- ارتباط روان با شرکتهای بین المللی فعال در زمینه نفت و گاز
- محافظت از محیط زیست همراستا با توسعه پایدار
- انطباق متریال و مواد اولیه مورد نیاز با تولیدات جهانی این اقلام
- ایجاد فضای رقابتی برای حضور در بازار جهانی نفت و گاز
سخن آخر
استاندارد API یکی از استانداردهای تخصصی نفت و گاز در ایالات متحده است که به دلیل فراگیر و جامع بودن آن، در سرتاسر دنیا اعتبار دارد. این استانداردها در ارتباط با صنایع نفت و گاز هستند و نزدیک به 700 استاندارد در این انجمن تدوین شده است. برای استاندارد سازی و بهبود کیفیت پروژههای نفتی از مرحله طراحی و ساخت تجهیزات مانند لولهها، شیرآلات صنعتی و پمپها تا مراحل اجرا و بهره برداری در استخراج و حفاری نفت و گاز طبیعی و صنایع پایین دستی آنها، این گروه از استانداردها مورد استفاده قرار میگیرند.