از جمله مهمترین چالشهایی که پیش روی کسب و کارهای درحال توسعه برای ارائه هرچه بهتر محصولات و خدمات و گسترش حوزههای کاری وجود دارد، برقراری نظامهای مدیریت کیفیت و به دنبال آن دریافت و تمدید گواهینامههای لازم مانند استاندارد ایزو است. امروزه این استانداردها به قدری متنوع و تخصصی شدهاند که ممکن است حتی مدیران هم نسبت به دامنه کاربرد آنها اشراف لازم را نداشته باشند. با این وجود، پیاده سازی استانداردهای مدیریت کیفیت و دریافت برخی از این گواهینامهها برای برخی سازمانها ضروری و الزامی بوده و برخی دیگر، اختیاری هستند. در این بین استانداردهای ایزو یا همان ISO در سرتاسر دنیا بیش از همه مورد توجه هستند. شرکتها و موسساتی که گواهی رسمی سیستمهای کیفیت ایزو را دارند به نوعی کیفیت خدمات و محصولات خود را از جنبههای مختلف تضمین میکنند. در ادامه این مطلب از بلاگ استیل رخ برای آشنایی بیشتر با استانداردهای مدیریتی ایزو خلاصهای ارائه میشود.
معنی ISO چیست؟
زمانی که در خصوص استاندارد ایزو صحبت میکنیم، در واقع به استانداردهای منتشر شده از یک سازمان جهانی اشاره داریم به نام The International Organization for Standardization که با پشتیبانی دو موسسه بین المللی تشکیل شده است؛ فدراسیون بین المللی انجمنهای استاندارد ملی و کمیته استاندارد سازمان ملل متحد. هدف و دلیل تاسیس چنین موسسه بینالمللی، ایجاد هماهنگی و یکدستی بین استانداردهای جهانی است. ایزو یک سازمان جهانی است که برای ارائه استانداردسازی در صنایع و شرکتها کار میکند. هدف اصلی آن نظاممندسازی کسب وکارها است، اما تمرکز آن بر بهبود فرآیندها، ایمنی و کیفیت در چندین زمینه مختلف است.
به بیان دیگر، آن دسته از کسب و کارهایی که استانداردهای ایزو را پیادهسازی میکنند، به مشتریان خود تضمین میدهند که استانداردهای جهانی را برای ارائه خدمات و محصولات خود دریافت کردهاند. البته این که آیا مشتریان از این خدمات و محصولات رضایت داشته باشند یا اینکه گواهینامههای دریافت شده را معتبر بدانند، کاملا به سلیقه و سابقهذهنی و سطح انتظارات آنها بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: مقایسه 5 استاندارد فولاد
انواع استانداردهای ایزو (ISO) کداماند؟
این استانداردها میتوانند در زمینه ساخت یک محصول، مدیریت یک فرآیند، ارائه خدمات یا تامین مواد باشد. استانداردها طیف وسیعی از فعالیتها و فرایندهای کاری را پوشش میدهند. استانداردها به مانند چکیده خِرَد ناب افرادی متخصص در موضوعی خاص هستند، افرادی متخصص مانند تولید کنندگان، فروشندگان، خریداران، مشتریان، انجمنها، کاربران یا قانونگذاران.
امروزه تنوع استانداردهای ایزو بسیار زیاد شده است. در واقع دلیل این تنوع آن است که هر کدام از این استانداردهای ایزو بهصورت تخصصی به مقولهای خاص تمرکز دارند. برای مثال:
- استاندارد ایزو ISO 9000 یا استانداردهای مدیریت کیفیت برای کمک به کار موثرتر و کاهش عدم موفقیت محصولات و خدمات.
- استاندارد ایزو ISO 14000 یا استانداردهای مدیریت زیست محیطی برای کمک به کاهش اثرات مخرب زیست محیطی صنایع، کاهش ضایعات و توسعه پایدار.
- استاندارد ایزو ISO 45001 یا استانداردهای بهداشتی و ایمنی برای کمک به کاهش حوادث در محل کار.
- استاندارد ایزو ISO 50001 یا استانداردهای مدیریت انرژی برای کمک به کاهش مصرف انرژی
- استاندارد ایزو ISO 22000 یا استانداردهای ایمنی مواد غذایی برای کمک به جلوگیری از آلوده شدن غذا.
- استاندارد ایزو ISO 27001 یا استانداردهای امنیت فناوری اطلاعات برای کمک به حفظ امنیت اطلاعات حساس
- استاندارد ایزو ISO 19000 یا استانداردهای مدیریت حسابرسی
- استاندارد ایزو ISO 26000 یا استانداردهای مسئولیت اجتماعی شرکتها که به سازمان کمک میکند تا به شیوهای مسئولیت پذیر در اجتماع عمل کند
- استاندارد ایزو ISO 31000 یا استانداردهای مدیریت ریسکهایی را که می تواند عملکرد شرکت شما را به خطر بیندازد
البته باید اشاره کرد که استانداردهای ایزو در دستهبندیهای مختلفی قرار گرفته و هر کدام از آنها دارای خانوادههایی از استانداردها هستند که در یک سری ویژگیها مشترک میباشند.
استاندارد ایزو تضمین کیفیت
برای سازمانهایی که میپرسند چگونه کیفیت محصولات و خدمات خود را بهبود بخشند و به طور مداوم انتظارات مشتریان خود را برآورده کنند، ISO پاسخی دارد. خانواده استانداردهای ISO 9000 با توجه به جنبههای مختلف مدیریت کیفیت از شناخته شدهترین استانداردهای ISO هستند. استانداردهایی ایزویی که در دستهبندی استانداردهای تضمین کیفیت قرار میگیرند به این زمینه اشاره دارند که خدمات و محصولاتی که توسط کسب و کارها و صنایع مختلف به مشتریان ارائه میشوند، منطبق بر نیاز بازار و در بهترین و بهینهترین حالت ممکن خود قرار گرفتهاند. از این رو میتوان چنین برداشت کرد که استاندارد ایزو، بر تضمین کیفیت ادعا شده به مشتریان متمرکز است. به این ترتیب سازمانها و شرکتهای مختلف باید به یک سری قوانین و استانداردهای مشخص التزام داشته باشند تا بتوانند محصولات و خدمات خودشان را به بهترین شکل ممکن در اختیار مشتریان قرار داده و رضایت آنها را کسب کنند.
ایزو 9001 چیست؟
شاید بتوان عنوان کرد که استاندارد ISO 9001 یکی از شناخته شدهترین و معروفترین استانداردهایی است که در بین تمامی استانداردهای ایزو وجود دارد. اما ایزو ۹۰۰۱ چیست؟ این استاندارد زیر شاخه استاندارد ایزو مدیریت کیفیت قرار گرفته است و به صورت کلی به مباحث کیفی تولید و ارائه خدمات و محصولات اشاره دارد. امکان کسب این استاندارد ایزو برای تمامی شرکت ها، کسب و کارها، موسسههای بزرگ و کوچک و با هر زمینه کاری وجود دارد. در واقع، بیش از یک میلیون شرکت و سازمان در بیش از 170 کشور دارای گواهینامه ISO 9001 هستند.
از این رو این استاندارد بر اساس تعدادی از اصول مدیریت کیفیت از جمله تمرکز قوی بر مشتری، تعهد مدیریت عالی، رویکرد فرآیندی و بهبود مستمر استوار است. وجود گواهی ISO 9001 کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که مشتریان، محصولات و خدمات تثبیت شده و با کیفیت خوب را دریافت میکنند، که به نوبه خود مزایای تجاری زیادی را به همراه دارد.
استاندارد ایزو مربوط به رضایتمندی مشتری
یکی از اصلیترین گواهینامههای ایزویی که هر کسب و کاری باید برای دریافت آن تلاش کند، ایزوهای مربوط به رضایتمندی مشتری است. جلب رضایت مشتریان کلید موفقیت هر کسب و کاری به شمار میروند. از این رو لازم است تا گواهینامههایی که به صورت مستقیم بر رضایتمندی آنها تاکید دارند، توسط مدیران کسب شناخته شود. میتوان چنین برداشت که استاندارد ایزو رضایت مشتری جزو دستههای استاندارد مدیریت کیفیت بوده که هدف نهایی آنها ارائه هرچه بهتر خدمات و محصولات به مشتریان و کسب رضایت حداکثری آنها است.
اما در این میان برخی از مهمترین ایزوهای رضایت مشتری عبارت خواهند بود از:
- ایزو ۱۰۰۰۴: ایزو مدیریت رضایتمندی مشتری: بررسی میزان رضایت
- ایزو ۱۰۰۰۲: ایزو رضایتمندی مشتری: مدیریت رسیدگی به شکایات انجام شده از سوی مشتریان
از دیگر ایزوهای مربوط به رضایتمندی مشتری همچنین میتوان به استاندارد ایزو ۱۰۰۰۱ و استاندارد ایزو ۱۰۰۰۳ اشاره کرد.
برخی از مزایای مدیریت شکایت مشتریان با کمک ISO 10002
استاندارد ایزو ۱۰۰۰۲ گواهینامه رسیدگی به شکایت مشتریان است. این استاندارد مخصوص سازمانها و شرکتهایی خواهد بود که به سرعت شکایت مشتریان خود را بررسی کرده و در تلاش هستند تا آنها را هرچه سریعتر برطرف کنند. در واقع این استاندارد به کسب و کارها کمک میکند تا بعد از دریافت شکایت از مشتریان خود، نواقص و خللهای موجود در روند ارائه خدمات و محصولات را پیدا کرده و با برطرف کردن آن ها، در جهت کسب رضایت مشتریان قدم بردارند.
امروزه حضور یک سیستم بررسی شکایت مشتریان در هر کسب و کار و سازمانی ضروری بوده و میتواند باعث موفقیت هرچه بیشتر در یک فضای رقابتی شود. برخی از مهمترین مزایای مدیریت شکایت مشتریان به کمک ISO 10002 عبارت خواهد بود از:
- حفظ هرچه بیشتر مشتریان
- بالا بردن اعتبار برند
- افزایش کارایی عملی
- پیشرفت مستمر
- آگاهی هرچه بیشتر نسبت به مشکلات
- نشان دهنده تعهد سازمانی
استاندارد ISO 14001
استاندارد ISO 14001 در زیر مجموعه استانداردهای مدیریت زیست محیطی قرار خواهد گرفت. این استاندارد ایزو نشان دهنده تمامی روشها و فرایندهایی است که برای مدیریت هرچه بهتر عملکردهای محیط زیستی سازمانها پیادهسازی خواهند شد. به بیان دیگر این استاندارد ایزو جهت استفاده سازمانها و شرکتهایی که مسئولیتهای محیط زیستی مختلفی را در دستور کار خود قرار میدهند، تعریف شده است. به کمک این استاندارد میتوان متوجه شد که فرایندهای عملیاتی شرکتها و سازمانها به محیط زیست کمترین آسیبی را وارد خواهد کرد.
از مهمترین مزایای اخذ استاندارد ISO 14001 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اطمینان از رعایت قوانین حفظ محیط زیست
- کنترل هرچه بهتر تاثیرات مخرب محیط زیستی
- کاهش میزان هزینهها و افزایش بهره وری به کمک استفاده از منابع
- در اختیار داشتن برنامههای عملیاتی مختلف در صورت بروز حوادث طبیعی
- احترام هرچه بیشتر سازمان به محیط زیست
- بررسی راههای از بین بردن بهینه ضایعات
- کاهش تولید زبالههای زیست محیطی
- بهبود اعتبار برند
استاندارد ISO 45001
استاندارد ISO 45001 استانداری است که برای رسیدگی به حوادث و بیماریهایی است که ممکن است در محیط کار به وجود بیاییند. این موارد میتوانند به صورت مستقیم بر روی سلامت کارکنان تاثیر گذاشته و کیفیت محصولات و خدمات و سلامت کارکنان را تحت تاثیر قرار دهند. از این رو این استاندارد به سازمانهایی تعلق خواهد گرفت که برنامههای مدیریت ایمنی و بهداشت حرفهای را در محیط کاری خود رعایت کرده و در تلاش هستند تا هرچه بیشتر از کارکنان و محیط کاری خود، محافظت کنند.
استاندارد ISO 10006
از جمله استانداردهای ایزویی که بر روی مدیریت کیفیت پروژهها اعمال میشود، استاندارد ISO 10006 است. این استاندارد میتواند فاکتورهایی را در خصوص مدیریت کیفیت در پروژههای مختلف در اختیار کسب و کارها قرار دهد. دلیل پیادهسازی این استاندارد ایزو نیز ارائه یک سری راهنماییهای ضروری برای افزایش مدیریت کیفیت پروژهها، درک هر چه بهتر روند مدیریت کیفیت، افزایش رضایت مشتریان و همچنین دستیابی به اهداف مورد نظر سازمانها در پروژهها است.
سخن آخر
مجموعه استیل رخ، تامین کننده و ارائه دهنده انواع آلیاژهای استیل است که در اشکال و فرمهای مختلف، به فروش میرسند. میتوانید اطمینان داشته باشید که در هنگام خرید ورق استیل، خرید لوله استیل، خرید پروفیل استیل و خرید دیگر اتصالات و مقاطع استیل و فولاد زنگ نزن، تمامی محصولات همراه با گواهینامه و علامت استاندارد به فروش میرسند. رعایت استاندارد در مراحل و فرآیند تولید فولاد میتواند خیال شما را از بابت کیفیت محصول خریداری شده، راحت کند. علاوه بر آن، استانداردسازی تولید فولاد، به تهیه و خرید استیل اصل کمک میکند. راه های تشخیص استیل اصل از تقلبی بسیارند و یکی از آنها، دیدن علامت استاندارد در هنگام خرید است.