استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ بعنوان ماده اولیه، کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد. همچنین به عنوان آلیاژهایی با ویژگیهای بارز روز به روز بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. ولی در مقابل اطلاعات عمومی صنعتگران در مورد استیل آنقدر که باید باشد نیست! پس با توجه به این موضوع لازم است در مورد آن بیشتر بدانیم و با رعایت برخی نکات فنی در چرخه لجستیک و کاربرد استنلس استیل، از این آلیاژها به شکل صحیح استفاده کنیم.
توجه به نکات فنی استیل میتواند در مراحل مختلف نظیر حمل و نگهداری، اندازه گیری و برش، خم کاری، جوشکاری، فرمدهی و … مطرح باشد. درصورت رعایت نکات فنی کاربرد استنلس استیل میتوانید از ویژگیهای آن بیشتر بهرمند شده و به سطح کیفیت بالاتری دست یابید. در این راهنما تلاش کردیم به برخی از مهمترین نکات فنی بطور خلاصه اشاره کنیم. برای کسب مشاوره تخصصی و جزئیات بیشتر پیرامون استنلس استیل (از تأمین تا تولید) میتوانید با کارشناسان استیل رخ نیز در ارتباط باشید.
نگهداری و انبارش استنلس استیل :
قبل از کاربرد استنلس استیل، لازم است تا نکاتی را در مورد نگهداری و انبار این قطعات مدنظر قرار دهید:
- همواره استیل را در محلی خشک نگهداری کنید و دقت کنید که در تماس با فولادهای کربنی نباشد.
- برای طبقه بندی در انبار، از قفسهها و طبقات با جنس استنلس استیل یا چوب استفاده کنید.
- مراقب باشید سطح استیل با گرد و غبار، ذرات فلزی و چربی آلوده نشود.
- برای نوشتن و نشانه گذاری روی استنلس استیل، از جوهری استفاده کنید که فاقد ترکیبات کلرید، سولفور و سرب باشد.
اندازه گیری و برش استنلس استیل:
- برش از اصلی ترین عملیاتی است که در کاربرد استنلس استیل برای تولید محصول صورت میگیرد و در همین مرحله با رعایت نکات فنی می توان نتیجه نهایی را به مراتب بهبود داد:
- برش اکسیژنی با استیلن (Oxy-Acetylene) و هیدورژن (Oxy-Hydrogen) قابل استفاده نیست.
- برای برش میتوان از برش پلاسما (Plasma Arc) و هوابرش پودری استفاده کرد.
- برای برش با تیغه گیوتین قبل از استفاده، تیغه و صفحات نگهدارنده را از آثار براده آهن پاک کنید.
- تغییر رنگ لبه برش را با سنگ زنی، ژل اسیدی استیل و یا الکترو پولیش از بین ببرید.
شکل دهی استنلس استیل:
در فرآیند تولید برخی محصولات که کاربرد استنلس استیل در آنها برجسته است عملیات شکلدهی سهم زیادی دارد. کیفیت و دوام محصول نهایی مشروط رعایت نکات فنی با توجه به ویژگی های فیزیکی و مکانیکی آلیاژ می باشد.
- برای کسب بهترین نتیجه، از متریال کاملا آنیل شده استفاده کنید.
- برای انجام بینقص و روان عملیات کشش، از قالبهای خود روان کننده مثل آلومینیوم-برنز (Alu-Bronze) استفاده کنید که حاوی 76% مس، 16% آلومینیوم، 5% آهن است.
- برای عملیات کشش عمیق، از روان کننده مناسب استفاده کنید.
- برای افزایش دقت در کار، تست هیدرولیک توصیه میشود.
- دقت کنید در مرحله اول تغییر شکل، کاهش ضخامت برای گریدهای آستنیتی از 40 تا 45% و برای گریدهای فریتی از 30 تا 35% فراتر نرود.
- برای جلوگیری از کار سختی، آنیل میانی توصیه میگردد و همچنین استفاده از گریدهای آستنیتی پُرآلیاژ.
- هنگام شکل دهی گریدهای فریتی بهتر است از ورق پیش گرم (150 درجه سانتیگراد) استفاده کنید.
جوشکاری استنلس استیل:
جوشکاری از عملیاتی است که اگر بدون توجه به حساسیت های موجود در کاربرد استنلس استیل و محصول نهایی صورت گیرد می تواند مشکلات زیادی را به بار آورد که در طول فرآیند تولید یا پس از آن بروز نماید.
- فرآیندهای قوس الکتریکی و جوش آرگون (MIG/TIG) برای جوشکاری استنلس استیل مناسب است.
- برای گریدهای آستنیتی، از فیلر و سیمجوش یا الکترود آستنیتی با گرید مناسب استفاده کنید.
- برای گریدهای فریتی نیز از فیلر یا الکترود آستنیتی استفاده کنید.
- برای جوش دادن استنلس استیل به دیگر آلیاژهای فولادی، از الکترود یا فیلر آستنیتی استفاده کنید.
- از گازهای محافظ آرگون یا آرگون+هیدروژن استفاده کنید.
- محل جوش باید از آثار روغن و گرد و غبار پاک باشد.
جوشکاری مقاطع نازک استنلس استیل:
در برخی موارد از کاربرد استنلس استیل در فرآیند تولید، نیاز است که روی مقاطع نازک جوشکاری صورت گیرد. در این شرایط احتمال آسیب به مقطع و یا بروز خطا در جوشکاری وجود دارد که با رعایت نکات زیر این نگرانیها به حداقل میرسد.
- لبهی برش رو به مشعل قرار گیرد.
- در محل اتصال، لبه کافی و فلنج مناسب برای جوشکاری درنظر گرفته شود.
- از گاز محافظ آرگون + هیدروژن استفاده کنید.
- تنظیمات دستگاه جوش را روی حالت ولتاژ پایین و جریان بالا قرار دهید.
- در حد امکان از جوشکاری خودکار استفاده کنید.
- استفاده از پلیت سرد و پاکسازی سطح زیرکار با گاز خنثی موجب بهبود کیفیت جوشکاری میشود.
لحیمکاری (Brazing) بالاتر از 450 درجه سانتیگراد:
- بطور کلی، بیشتر گریدهای استنلس استیل با انواع کیفیت سطح برای لحیمکاری مناسب هستند.
- برای سطوح با پولیش براق، جهت اتصال بهتر قبل از لحیمکاری سطح مورد نظر را کمی خشدار کنید.
- قبل از لحیمکاری سطح کار را از هر گونه آلودگی پاکسازی کنید.
- بطور معمول، آلیاژهای پایه نقره – نیکل بعنوان متریال فیلر استفاده میشوند.
- پس از لحیمکاری آثار روغن لحیمکاری (Flux) را با استفاده از آب شستشو دهید.
- نواحی تحت تأثیر حرارت لحیمکاری را با محلولهای شیمیایی (ژل اسیدی استیل) یا الکترو پولیش تمیز کنید.
بیشتر بخوانید: لحیم کاری استیل
لحیمکاری نرم (Soldering) پایینتر از 450 درجه سانتیگراد:
- سطوح 2D، 2B، 3، No.4 برای لحیمکاری نرم توصیه میگردند.
- لحیمکاری نرم برای سطوح پولیش براق دشوار است.
- پیش از لحیمکاری، هرگونه آثار چربی، روغن و جرم از سطح کار را پاکسازی کنید.
- در صورت امکان از روغن لحیمکاری فاقد کلرید استفاده کنید و در صورت استفاده، بلافاصله پس از لحیم کاری اثر کلرید را با آب شسته و خنثیسازی کنید.
- لحیم با فیلر سرب و قلع در اغلب موارد انتخاب مناسبی است.
- برای سیستمهایی که در تماس با مواد خوراکی هستند، لحیمکاری گرم پیشنهاد نمیشود. ولی درصورت الزام از لحیم قلع-آنتیموان یا قلع-نقره استفاده کنید.
پاکسازی پس از جوشکاری استنلس استیل:
یکی از اصلی ترین نکاتی که باید در کاربرد استنلس استیل رعایت کرد پاکسازی پس از عملیات است، چراکه بقایای عملیات جوشکاری، لحیم کاری یا برش می تواند آثار مخربی را به جا بگذارد.
- کلیه آثار تغییر رنگ، پاشش جوش، سرباره، مایع فلاکس و جرم را از سطح کار پاک کنید.
- صرفاً از برسهای سیمی استنلس استیل و صفحه فرز و سنباده تخصیصی به کار استیل استفاده کنید.
- برای اسیدشویی و غیرفعال سازی سطح، از فرمولاسیون اسید نیتریک استفاده کنید.
- بلافاصله پس از اسیدشویی و غیرفعال سازی، قطعه کار را با آب شستشو دهید.
نکات کلی نگهداری و پاک کردن استیل:
- آلودگیهای سطحی نظیر گرد و غبار، اثر انگشت و نشانه گذاریها، به راحتی با آب گرم قابل شستشو است و درصورت نیاز میتوان از مواد شوینده نیز استفاده کرد.
- از پودرهای شوینده خانگی (بدون مواد ساینده) با آب گرم، برس معمولی یا برس مخصوص استنلس استیل، اسفنج یا پارچه تمیز برای تمیز کردن استیل استفاده کنید.
- به هیچ وجه از برسهای سیمی فولادی یا سیم ظرفشویی استفاده نکنید.
- همواره بعد از شستشوی استیل، آن را با آب گرم و پاکیزه آبکشی کنید.
- اگر آب مورد مصرف املاح معدنی دارد و آثار لک بر سطح استیل باقی میگذارد، حتما پس از شستشو سطح استیل را با پارچه نرم و خشک پاک کنید.
بیشتر بخوانید: نگهداری و تمیز کردن فولاد ضد زنگ
سخن آخر:
اگر به دنبال تامین مواد اولیه استیل و انواع خدمات استیل هستید، میتوانید با مجموعه استیل رخ در تماس باشید. ما علاوه بر سابقه طولانی در تامین انواع مواد اولیه استیل از قبیل ورق استیل، لوله استیل، پروفیل استیل و اتصالات استیل در زمینه خدمات استیل نیز سالها تجربه داریم. پیشنهاد میکنیم از وبسایت استیل رخ بازدید نمایید و از اطلاعات فنی مفید آن نیز بهره ببرید.