مقالات
مزایا، معایب و کاربردهای ظروف استیل
مرداد
ظروف استیل با برخورداری از ویژگی‌هایی همچون دوام بالا، بهداشتی بودن، مقاومت به خوردگی و زنگ زدگی و ظاهری زیبا و مدرن، به عنوان گزینه‌ای محبوب برای مصارف گوناگون خانگی و صنعتی مطرح است. سال‌هاست، از بیمارستان و آشپزخانه‌های صنعتی تا منازل مسکونی و تجهیزات کمپینگ، ردپای ظروف استیل روز به روز بیشتر دیده می‌شود. در این مقاله از استیل رخ قصد داریم درباره ویژگی‌ها، مزایا و کاربردهای گسترده ظروف استیل بیشتر صحبت کنیم.
مزایای استفاده از ظروف استیل
به‌طور کلی استیل (یا در اصل همان استنلس استیل)، آلیاژی مقاوم در برابر خوردگی و حرارت است و استحکام بالایی دارد که از این جهت باعث شده در صنایع به فراوانی به کار گرفته شود. یکی از کاربردهای رایج این آلیاژهای فولادی، استفاده از آنها در ساخت ظروف آشپزی است. به طوری که امروزه در تمامی آشپزخانه‌ها می‌توان تعدادی از این نوع ظروف را یافت. برای بررسی بهتر مزایای استفاده از ظروف استیل، در ابتدا ویژگی‌های بارزی که منجر به استفاده روزافزون از آنها شده را به طور خلاصه ذکر می‌کنیم که شامل موارد زیر هستند:
- مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، خوردگی و مواد شوینده
- استحکام و دوام بالا
- مقاومت حرارتی بالا و انتقال حرارت درحد مطلوب
- بهداشتی بودن و قابلیت تمیز شدن آسان
- کشش پذیری و قابلیت‌های تولیدی مطلوب
در صورت تمایل برای آشنایی با 5 مزیت استفاده از استنلس استیل در مبلمان، مطلب آن را مطالعه کنید.
در بررسی مزایای استفاده از ظروف استنلس استیل برای کاربر نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
مقاومت به خراشیدگی و دوام بالای ظروف استنلس استیل:
همانطور که پیش‌تر گفته شد، استنلس استیل یکی از آلیاژهای با دوام در صنعت به حساب می‌آید و به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط نامساعد محیطی، طول عمر زیادی دارد. ظروف استنلس استیل نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در برابر خوردگی، خراش، مواد شوینده و… مقاوم هستند. مقاومت در برابر خراشیدگی کمک می‌کند تا بتوان از ظروف استیل به راحتی در محل‌های مختلفی که شرایط محیطی سخت، امکان آسیب دیدن این وسایل را بیشتر می‌کند مانند آشپزخانه‌های صنعتی، بیمارستان‌ها، پیک‌نیک، کمپینگ، و… به راحتی و با خیالی راحت استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: چگونه عمر اتصالات استنلس استیل را طولانی تر کنید
-
تحمل حرارتی مناسب ظروف استنلس استیل:
استنلس استیل یکی از آن دسته آلیاژهایی است که در برابر حرارت مقاومت بالایی دارد. البته حرارت در صنعت ممکن است تا حدود 1000 درجه سانتی‌گراد به آن وارد شود اما در آشپزی، این شاخص نهایتا تا 400 درجه سانتی‌گراد خواهد بود. به همین جهت می‌توان گفت که تمامی گریدهای استنلس استیلی که برای ساخت و تولید ظروف استیل به کار برده می‌شود، می‌توانند این محدوده دمایی را تحمل کنند.
البته پر واضح است که این ظروف به جهت تحمل دمایی خوبی که دارند برای آشپزی‌های در دمای بالاتر از 400 درجه سانتی‌گراد، مانند پخت سریع پیتزا و استیک نیز مناسب هستند. علاوه بر این با توجه به اینکه ظروف استنلس استیل می‌توانند حرارت خود را حفظ کنند، با استفاده از آنها می‌توان غذا را تا دقایقی پس از پخت نیز همچنان گرم و داغ نگه داشت.
-
عدم واکنش شیمیایی و ترکیب با مواد غذایی در ظروف استنلس استیل:
استنلس استیل به دلیل محتوای کروم درون ساختار مولکولی خود و تشکیل لایه اکسیدی محافظ در هنگام قرار گرفتن در معرض اکسیژن هوا و مواد خورنده دیگر، سطحی مقاوم و غیرفعال دارد که این عامل سبب می‌شود تا ظروف استیل زنگ نزده و همچنین با مواد غذایی در حال پخت‌و‌پز واکنش ندهند.
در توضیح بیشتر این موضوع می‌توان اینطور مطرح کرد که وقتی استنلس استیل در محیط قرار می‌گیرد مثل همه فلزات و آلیاژهای فلزی با اکسیژن موجود در هوا واکنش نشان می‌دهد. اما کروم موجود در ترکیب آلیاژی استنلس استیل، در هنگام واکنش با اکسیژن، یک لایه اکسید کروم نامرئی تشکیل می‌دهد که غیرفعال است. به این معنا که واکنش این لایه نازک و نامرئی در همان نقطه متوقف شده و در لایه‌های زیرین قطعه استنلس استیل رشد نمی‌کند.
-
پاک شوندگی آسان ظروف استنلس استیل:
پاک کردن و تمیز کردن استنلس استیل از آلودگی‌ها به دلیل دارا بودن سطحی صاف و صیقلی و همچنین عدم واکنش با مواد شیمیایی و سایر ویژگی‌های بهداشتی آن، کاری سهل و آسان است.
بیشتر بخوانید: تفاوت آلومینیوم و استیل؛ کدام بهتر است؟
-
زیبایی ظاهری ظروف استنلس استیل:
استنلس استیل ظاهری شیک، مدرن و زیبا دارد و می‌توان با پرداخت‌های مختلف، سطح آن را آینه‌ای و یا خش‌دار نیز نمود. ظروف استیل با توجه به این ویژگی، می‌توانند ظاهری زیبا و متفاوت به آشپزخانه شما ببخشند و البته استفاده از آنها را نیز بسیار لذت‌بخش نمایند.
-
عدم نیاز به پوشش‌دهی در ظروف استنلس استیل:
ظروف استنلس استیل نیازی به پوشش‌دهی برای بهبود مقاومت در برابر خوردگی، حرارت و ساییدگی ندارند. به همین جهت به راحتی می‌توان از این ظروف استفاده کرد و نگران خراب شدن آنها نیز نبود.
-
دستگیره‌های خنک در ظروف استنلس استیل:
استنلس استیل دارای انتقال حرارت ضعیف‌تری نسبت به سایر فلزات و آلیاژهای آنها است و به همین دلیل نیز دستگیره‌های ظروف استیل خیلی داغ نمی‌شوند و می‌توان به راحتی آن را از روی اجاق و حرارت برداشت. این ویژگی در این مورد مزیت به حساب می‌آید اما می‌تواند به عنوان عیب نیز برای ظروف استیل در نظر گرفته شود که در ادامه به آن نیز خواهیم پرداخت.
معایب استفاده از ظروف استیل کدام است؟
-
انتقال حرارت نسبتاً کم در ظروف استنلس استیل:
همانطور که گفتیم استنلس استیل رسانای حرارتی خیلی خوبی نیست و این ویژگی می‌تواند به عنوان یک عیوب این ظروف در نظر گرفته شود. این موضوع سبب می‌شود تا حرارت به طور ناهمگن در ظرف پخش شود. هر چند که امروزه در ظروف استنلس استیل جدید به واسطه استفاده از ورق کامپوزیت استیل (استیل-آلومینیم یا استیل-مس) این مشکل برطرف شده است.
-
چسبیدن غذا به ظروف استنلس استیل:
یکی از معضلات آشپزی با ظروف استنلس استیل، چسبیدن غذا به ظرف است که به دلیل استفاده نکردن از روغن و یا گرم نکردن ظرف تا دمای مناسب رخ می‌دهد. پختن غذاهای رژیمی و بدون روغن در ظروف استیل نیاز به تمرین و تجربه دارد که چه زمانی و در چه دمایی از قابلمه و یا تابه استیل استفاده کرد. برای آشپزی با ظروف استنلس استیل نیاز به کمی تجربه دارید تا مثل آشپزهای حرفه‌ای به راحتی با این ظروف کار کنید.
-
وزن بالای ظروف استنلس استیل:
آلیاژهای استنلس استیل همگی پایه آهنی دارند، از این رو چگالی بالایی (حدود 8 گرم بر سانتی‌متر مکعب) داشته و همین عامل نیز می‌تواند سبب سنگینی ظروف استیل شود. برای درک بهتر این مقایسه می‌توان گفت که چگالی آلومینیم حدود یک سوم استنلس استیل است (حدود 2.7 گرم بر سانتی‌متر مکعب).
پیشنهاد می‌کنیم مطلب کاربرد ورق استیل در لوازم خانگی، را از ما بخوانید.
-
تغییر رنگ در ظروف استنلس استیل:
استفاده از ظروف استیل در دمای بالا می‌تواند سبب تغییر رنگ آن شود. هرچند با استفاده از پولیش و یا روش‌های تمیز کردن مناسب می‌توان اثر آن را از بین برد. این تغییر رنگ جای هیچ نگرانی نیست و خواص مطلوب استنلس استیل را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، فقط ظاهر ظروف را از حالت اولیه خارج می‌کند.
-
قیمت بالای ظروف استنلس استیل:
استنلس استیل به دلیل محتوای کروم و نیکل، که فلزاتی گران به حساب می‌آیند، قیمت بالایی دارد. اما این نکته را نیز باید در نظر داشت که با توجه به طول عمر بالا و دوام آنها، خرید آنها اقتصادی و به‌صرفه است.
در صورت تمایل جهت خرید ورق استیل، لوله استیل و دیگر اقلام استیل با کارشناسان ما در مجموعه استیل رخ در تماس باشید.
کاربردهای مختلف ظروف استنلس استیل
-
ظروف استنلس استیل در آشپزخانه‌های صنعتی و غیر صنعتی:
بهترین نوع تابه‌ها، قابلمه‌ها، قاشق و چنگال، چاقو‌ها و سایر ابزارهای آشپزی که در خانه‌ها و یا آشپزخانه‌های صنعتی وجود دارند، اغلب از جنس استنلس استیل هستند.
-
ظروف استنلس استیل بیمارستانی:
به غیر از ظروف غذایی در بیمارستان‌ها از ظروف و لوازم استنلس استیل برای استفاده در اتاق‌های جراحی نیز استفاده می‌شود.
-
ظروف استنلس استیل در فست فودها و رستوارن‌ها:
مقاومت به سایش و دوام استنلس استیل سبب استفاده آنها در این کاربری شده است. تمامی تجهیزات آشپزخانه‌های رستورانی و صنعتی از استنلس استیل ساخته میشوند.
-
ظروف استنلس استیل در پیک نیک و کمپینگ:
دوام استنلس استیل در شرایط محیطی سخت، مانند محیط مرطوب، سرد، گرم و… سبب می‌شود تا از آنها برای ساخت لوازم پیک نیک و کمپینگ استفاده شود. انواع ظروف، لیوان، فلاسک و قاشق و چنگال‌های سفری از استیل ساخته میشوند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره کاربرد استنلس استیل در ساعت سازی
سخن آخر
ظروف استنلس استیل از جمله ظروف پرکاربردی هستند که به دلایلی که در این مقاله به آن پرداخته شد از محبوبیت زیادی برخوردار می‌باشند. با شناخت ویژگی‌های این ظروف و پارامترهای مهم مربوط به آنها مانند وزن، ضخامت، نوع آلیاژ و… می‌توان برای هر کاربری ظرف استیل مناسب آن شرایط را انتخاب کرد. علاوه بر استنلس استیل که شاید بتوان گفت که بهترین گزینه برای ظروف است، ظروف آلومینیمی، مسی، سرامیک و چدنی نیز از جمله جایگزین‌های پر طرفداری هستند که آنها نیز مانند ظروف استیل مزایا و معایب خاص خود را دارند. البته به طور کلی انتخاب بهترین ظرف برای هر کاربرد، به عوامل مختلفی مانند نوع پخت و پز، بودجه، سلیقه و سبک زندگی هر فرد بستگی دارد.
