10 پروژه مشهور جهانی با استنلس استیل

استنلس استیل با دارا بودن دوام مثال‌زدنی، مقاومت بالا در برابر خوردگی، آلاینده‌های محیطی و اشعه ماوراء بنفش، ظاهری جذاب و درخشان و قابلیت رنگ‌آمیزی و پرداخت (ایجاد بافت و طرح‌های متنوع و پیچیده)، مدت مدیدی است که به عنوان یکی از محبوب‌ترین و پیشروترین متریال‌های مورد استفاده در معماری و بخصوص نمای ساختمان‌ها تبدیل شده است. این آلیاژها به عنوان نمادی از نوآوری و زیبایی، به یکی از عناصر شاخص معماری مینیمال و مدرن تبدیل شده‌اند.

طی این سال‌ها، استفاده از نمای استیل الهام‌بخش بسیاری از معماران برای خلق بنایی ماندگار و چشم‌نواز بوده است و نمود آن را می‌توان در ساختمان‌های معروف، از برج خلیفه دبی تا ساختمان‌های نمادین در شهرهای بزرگ جهان مشاهده کرد. در این مقاله قصد داریم به بررسی چند نمونه مشهور از بزرگترین سازه‌های جهان با نمای استنلس استیل بپردازیم و تا حدودی به دلایل موفقیت این پروژه‌ها و محبوبیت آن بپردازیم.

استفاده از استنلس استیل در نمای ساختمان‌های تجاری و مسکونی از چه زمانی آغاز شد؟

پیش از معرفی بزرگترین سازه های جهان با نمای استنلس استیل، خالی از لطف نیست که به طور کوتاه به مسیر شروع استفاده از این متریال در پروژه‌های ساختمانی و مقایسه آن با دو متریال مرسوم در نما (آلومینیوم و شیشه) نیز بپردازیم.

آغاز استفاده از استنلس استیل در نمای ساختمان‌ها، به دهه‌ 1930 بازمی‌گردد. با این حال، گسترش و محبوبیت واقعی نمای استیل، بیشتر در دهه‌های اخیر و با پیشرفت تکنولوژی تولید و تنوع مواد اولیه از این آلیاژها و همچنین افزایش آگاهی معماران نسبت به مزایای آن بوده است.

معماران و طراحان زیادی در سراسر جهان، استنلس استیل را به دلایل فنی (چرا نقش استنل استیل در معماری مهم است؟) از جمله موارد زیر انتخاب می‌کنند:

• ظاهر زیبا و مدرن
• دوام و استحکتم بالا
• سهولت در نگهداری و تمیز کردن
• قابلیت شکل‌پذیری بالا برای ایجاد طرح‌های هندسی پیچیده و خلاقانه
• مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط آب و هوایی سخت

در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان، به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته، استفاده از آلیاژهای استنلس استیل در نمای ساختمان‌های بلندمرتبه و تجاری امری رایج است. صد البته که مقررات و استانداردهای ساختمانی در کشورهای مختلف، بر نوع و میزان استفاده از این متریال در نما تأثیرگذار است.

برخی مطالعات نشان می‌دهند که در ساختمان‌های تجاری، سهم استنلس استیل در نما می‌تواند به بیش از 30 درصد نیز برسد. هرچند که استفاده از آن در نمای ساختمان‌های مسکونی نیز رو به افزایش است، اما نسبت به ساختمان‌های تجاری، از سهم کمتری برخوردار است.

تفاوت‌ها و مزایای رقابتی استنلس استیل در مقایسه با شیشه و آلومینیوم در نما

شاید تا به اینجا این سوال در ذهنتان ایجاد شده باشد که استفاده از نمای استیل، جدای مواردی که اشاره شد در مقایسه با سایر نماهای رایج آلومینیومی یا شیشه‌ای، چه مزایایی دیگری دارد؟ البته پیش از پرداختن به این سوال، ذکر این نکته لازم است که این مزایا به معنای استفاده یا جایگزین نمودن کامل متریال‌های نما با استنلس استیل نیست. چرا که هنوز هم در پروژه‌های بسیاری مانند پروژه برج خلیفه دبی از هر دو متریال‌های آلومینیوم و استنلس استیل برای نمای ساختمان آن استفاده می‌شود. در ادامه به مقایسه برخی از این موارد اشاره می‌شود:

مقایسه استنلس استیل با شیشه:

• طول عمر مفید:

استنلس استیل به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و بسیاری آلاینده‌های محیطی آسیب‌زا، در مقایسه با برخی از انواع شیشه عمر مفید به مراتب بیشتری دارد. این ویژگی، به همراه مقاومت مکانیکی بالا، منجر به کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات آن در طولانی مدت نیز می‌شود. با این حال، عمر مفید دقیق هر دو ماده به عوامل مختلفی از جمله نوع کاربرد، شرایط محیطی و کیفیت نصب بستگی دارد.

مقایسه استنلس استیل با آلومینیوم:

• مقاومت در برابر خوردگی:

استنلس استیل به دلیل وجود کروم در ترکیب شیمیایی خود، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی نسبت به آلومینیوم دارد. این ویژگی از آن دسته خصوصیاتی است که در محیط‌های مرطوب و آلوده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

• نیاز به نگهداری:

به دلیل مقاومت بالای استنلس استیل در برابر خوردگی، نیاز به نگهداری و تعمیرات در آن نسبت به آلومینیوم، کمتر است (در صورتی که در آلومینیوم خوردگی ایجاد شود، نیاز به رنگ‌آمیزی یا پوشش‌های محافظ خواهد داشت).

• تنوع و جذابیت ظاهری:

استیل به جهت تنوع در پرداخت‌های سطحی (برس‌خورده، آینه‌ای، مات)، رنگ‌بندی و انعکاس نور متفاوت، ظاهری بسیار متنوع‌تر و قابل شخصی‌سازی‌تری دارد.

• انعکاس نور:

استنلس استیل به دلیل ساختار کریستالی خود، نور را به شکلی پیچیده‌تر و البته جذاب‌تر نسبت به آلومینیوم منعکس می‌کند و از این رو جلوه‌ای مدرن‌تر و لوکس‌تر به نما می‌بخشد.

• تنوع در ضخامت:

استنلس استیل به دلیل چگالی بالاتر و تنوع در ضخامت، نسبت به آلومینیوم، استحکام و ماندگاری بیشتری را نیز تامین می‌کند. به این ترتیب امکان تولید ورق و مقاطع با ضخامت کم را فراهم می‌سازد.

10 پروژه معماری از بزرگترین سازه‌های جهان با نمای استنلس استیل

در این بخش به معرفی 10 پروژه از بزرگترین سازه‌های جهان که از استنلس استیل در ساخت نمای بیرونی‌ آن‌ها استفاده شده ‌است، می‌پردازیم:

1. ساختمان کرایسلر (The Chrysler building):

این ساختمان در نیویورک یکی از بلندترین و بزرگترین سازه‌های جهان است که در سال 1930 میلادی ساخته شده است. گفتنی است که این پروژه به عنوان اولین محل استفاده از استنلس استیل در نمای ساختمان نیز به شمار می‌آید. استنلس استیل در بخش‌های مخلتفی از این ساختمان استفاده شده است اما تنها به بررسی آن در نمای بسنده می‌کنیم.

استنلس استیل 8/18 و 302 استفاده شده در این ساختمان توسط شرکتی آلمانی با نام Krupp Nirosta تولید شده است. سقف استیل ساختمان کرایسلر تنها سه بار در سال‌های 1961، 1995 و 2001 از نظر خوردگی بازرسی شده‌اند. در سال‌های 1995 و 2001 اعلام شد که میزان خوردگی، علیرغم شرایط محیطی خشن، بسیار اندک بوده است.

 

 

2. کلبه کوه در زرمانت سوییس (New Mountain Hut):

این سازه که از استنلس استیل در نمای آن استفاده شده است، در سال 1929 در میان کوه‌های آلپ ساخته شده‌ است. این سازه جایگزین کلبه‌ای شد که بین یک یخچال طبیعی و یک صخره قرار داشت. در ساخت این کلبه بعدها از پنل‌های استنلس استیل استفاده شد که به جهت مقاومت بالا در برابر آب و هوای سرد و مرطوب از دوام بالایی برخوردار است.

 

3. مجسمه کلپی‌ها (The Kelpies):

شامل دو مجسمه سردیس اسب است که از سازه‌های به یادماندنی ساخته شده از استنلس استیل هستند و بین شهرهای فالکرک و گرنجموث در اسکاتلند قرار دارند. ارتفاع هرکدام از این سردیس‌ها به حدود 30 متر می‌رسد. این مجسمه‌ها که به عنوان یکی از آثار شاخص هنری در جهان شناخته می‌شوند، از استنلس استیل 316L استفاده شده است و ضخامت ورق‌های آن حدود 6 میلی‌متر می‌باشد.

 

4. اپرای سیدنی (Sydney opera house):

در سال 1958 معمار دانمارکی، یورن اوتزون، طراحی این ساختمان را آغاز کرد. این بنا که به نوعی در آب قرار دارد مرکز هنرهای نمایشی در سیدنی استرالیاست. یکی از مهمترین دلایل استفاده از آلیاژهای مقاوم به خوردگی مثل استنلس استیل در این ساختمان، استقرار آن در کنار ساحل است. در این بنا میلگردهای تقویتی بتن از جنس استنلس استیل می‌باشند تا عمر و دوام بالای بنا درمیان آب را تضمین کنند. استفاده از آلیاژهای معمول فولاد ساختمانی در ساخت آن می‌توانست درمدت زمان کوتاهی آن را دچار خوردگی کند و امنیت و عمر بنا را به خطر بیندازد.

 

5. موزه کنفلوآنس (Musée des Confluences):

این ساختمان نیز به عنوان یکی از بزرگترین سازه‌ های جهان با نمای استیل، یک مرکز علمی و موزه مردم‌شناسی است که در سال 2014 در کشور فرانسه افتتاح شد. استفاده از شیشه و استنلس استیل در نمای این ساختمان به واسطه بازتاب خیره‌کننده نور خورشید توانسته است زیبایی منحصر به فردی به آن ببخشد. بیش از 17000 صفحه استیل در 37 شکل مختلف که مساحتی بالغ بر 20000 مترمربع دارند در نمای این ساختمان به کار گرفته شده است. در این ساختمان از 600 تن استنلس استیل 316L با پرداخت 2B استفاده شده است.

 

6. موزه لن لی (Len Lye Museum):

یکی از زیباترین و چشم‌نوازترین ساختمان‌هایی که از استنلس استیل در نمای آن استفاده شده است موزه لن لی در نیوزلند است. ظاهر این ساختمان خود به جاذبه‌ای گردشگری تبدیل شده است که بینندگانش را مسحور خود می‌کند. در این بنا حدود 32 تن استنلس استیل به کار رفته است که از گرید 316L هستند. ورق‌های استنلس استیل در نمای این ساختمان سطحی با پرداخت آینه‌ای 8 دارند.

 

7. بنای طلوع زهره (Venus rising):

راس ولفگانگ این سازه را در پارک مجسمه‌های استنلس استیل در کانگورو پوینت اتریش طراحی کرد و ایده آن را از مارپیچ فیبوناچی الهام گرفت. این سازه با حدود 23 متر ارتفاع، یکی از نمادهای الهام‌بخش استفاده از استنلس استیل در معماری است. در این سازه از 7 کیلومتر لوله استیل 316 و استیل داپلکس 2205 استفاده شده است که با 10790 جوش جداگانه، به یکدیگر متصل شده‌اند. لوله‌های استیل مورد استفاده در این سازه توسط شرکت‌های ASSDA و SANDVIK تامین شده‌اند. طبق گفته‌های طراح این سازه، طی 25 سال استفاده ازاستنلس استیل در پروژه‌های مختلف، این ماده به عنوان یکی از بادوام‌ترین، مستحکم‌ترین و زیباترین متریال‌هایی است که می‌توان از آن در معماری استفاده کرد.

 

8. استخر فوجی (Fuji Swimming pool):

یکی از باشکوه‌ترین و بزرگترین سازه های جهان که از نمای استنلس استیل ساخته شده ‌است، استخر فوجی، واقع در کشور ژاپن است. این ساختمان در سال 2003 توسط Showa Sekkei طراحی شده است. کسب چهار جایزه مهم، موید طراحی بی‌نظیر و مهندسی دقیق این ساختمان استخر است. ساختمان فوجی دارای نمایی از استنلس استیل با گرید M220 است که توسط شرکت NSSC تولید شده است. این گرید یکی از آلیاژهای استیل داپلکس است که مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و صد البته انتخاب آن برای این سازه، نشان از توجه ویژه طراحان آن به دوام و کیفیت ساختمان دارد.

 

9. کتابخانه مدیا (Medialibrary):

این کتابخانه به عنوان شاهکاری در معماری مدرن در فرانسه ساخته شده ‌است. در این ساختمان 9 سوله با سقف‌های شیشه‌ای رو به شمال قرار دارند که نور خوبی را برای فضای داخلی آن فراهم می‌کنند. جنس پوشش بدنه‌ی این سوله‌ها از ورق استنلس استیل گرید 304L ، با ضخامت 0.5 میلی‌متر است. انتخاب این نوع استیل به دلیل مقاومت بالای آن در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی و همچنین ظاهر براق و مدرن آن بوده است.

 

10. هتل ریتز (Ritz Carlton):

این هتل در شهر کیوتوی ژاپن و در نزدیکی پل نیجو اوهاشی قرار دارد. به طور قطع بارندگی زیاد و وجود رطوبت در این منطقه، دلیلی برای استفاده از استنلس استیل در معماری این ساختمان بوده است. طراحی این ساختمان ترکیب مدرنیته و معماری سنتی ژاپن است که با وجود استفاده از استنلس استیل توانسته با منظره شهر هماهنگی خوبی داشته باشد. در این ساختمان از استنلس استیل گرید SUS445 برای پوشش سقف استفاده شده‌ است که گریدی داپلکسی است.

 

سخن آخر

آنچه در این مقاله بررسی شد، ده نمونه از شاخص‌ترین سازه های جهان بودند که با استفاده از استنلس استیل به عنوان عنصری کلیدی در طراحی و ساخت خود، به نمادهایی از معماری مدرن تبدیل شده‌اند.

البته که استفاده از این آلیاژ ارزشمند در معماری، تنها به این ساختمان‌‌ها محدود نمی‌شود. امروزه، استنلس استیل با توجه به ویژگی‌های خاص خود، به یکی از پرکاربردترین مواد در صنعت ساختمان بدل شده است. از نماهای خارجی زیبا و براق ساختمان‌ها تا سازه‌های داخلی مانند استراکچر، آسانسورها، نرده‌ها، وسایل تزئینی و حتی لوازم آشپزخانه، همه و همه می‌توانند از استنلس استیل ساخته شوند و به محیط اطراف خود جلوه‌ای خاص ببخشند.

به عبارتی استنلس استیل نه تنها به عنوان یکی از مصالح ساختمانی، بلکه به عنوان متریالی با پتانسیل هنری نیز مورد توجه قرار گرفته و در خلق فضاهایی زیبا و ماندگار نقش مهمی ایفا می‌نماید. با توجه به پیشرفت‌های روزافزون در تکنولوژی تولید و کاربرد استنلس استیل، دور از انتظار نیست که در آینده شاهد استفاده بسیار گسترده‌تر از آن، در معماری و طراحی داخلی باشیم.