مقالات, مقالات استنلس استیل, مقالات ورق استیل
تفاوت بین تسمه، فویل و ورق استیل
تیر
تسمه، نوار، رول و ورق استیل همگی جزو محصولات تخت استیل (Flat product) به حساب می‌آیند. این محصولات به عنوان مواد اولیه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. هرکدام از محصولات تخت استیل کاربردی خاص دارند. شناخت دقیق این محصولات می‌تواند در انتخاب مواد اولیه مناسب برای هر صنعت از اهمیت بالایی برخوردار باشد. این مورد هنگامی مشکل ساز می‌شود که در هر شرکت تعاریفی مختلف برای یک محصول داشته باشند. همین امر نیاز به شناخت دقیق‌تر این محصولات را ضروری می‌کند. به همین دلیل در این مقاله به بررسی تفاوت‌ها و تعاریف رول، تسمه، نوار، ورق استیل و … می‌پردازیم.
فرآیند تولید محصولات تخت
پیش از معرفی ویژگی‌ها مشخصات هرکدام از مقاطع نام برده شده، بهتر است به طور مختصر با ویژگی‌ها و روش تولید هرکدام آشنا شویم. شروع پروسه تولید محصولات تخت استیل از کارخانه ذوب است. پس از آلیاژ سازی با روش‌های مختلف ازجمله ریخته‌گری پیوسته، اقلامی مانند شمش، بیلت و تختال (اسلب) تولید شده و برای فرآیندهای بعدی به کارخانه‌های نورد ارسال می‌شوند.
ورق استیل به دو صورت نورد گرم و سرد تولید می‌شود. نورد گرم و سرد دو فرآیند بسیار مهم هستند که اسلب را به عنوان ماده اولیه به انواع محصولات تخت از جمله ورق استیل تبدیل می‌کنند. همانطور که از نام این دو فرآیند مشخص است، یکی در دمای بالا و دیگری در دمای پایین انجام می‌شود. دمای تغییر شکل باید از دمای تبلور مجدد ماده بالاتر باشد تا فرآیندهای کارنرمی (Work-Softening) تغییرشکل را تسهیل کنند.
اسلب‌های اولیه با انجام فرآیند نورد گرم، با کاهش ضخامت به ورق نورد گرم استیل تبدیل می‌شوند. این ورق‌ها می‌توانند در صنعت استفاده شوند. ورق استیل نورد گرم اغلب ضخامت بالا و کیفیت سطح خشنی دارد. ورق‌های نورد گرم اغلب ضخامت‌هایی بالاتر از 3 میلی‌متر دارند و در برخی موارد حتی تا ضخامت 30 میلی‌متر نیز با این فرآیند تولید می‌شود. این نوع ورق به عنوان مواد اولیه در کارخانه‌های نورد سرد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فرآیند نورد سرد مزایای بسیار زیادی دارد. این فرآیند برای تولید ورق استیل با ضخامت‌های کم مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر دستیابی به ضخامت‌های کم، ورق تولید شده از این فرآیند کیفیت ابعادی و سطحی بسیار بهتری نسبت به ورق نورد گرم دارد. اغلب این فرآیند برای تولید ورق‌هایی با ضخامت کمتر از 3 میلی‌متر استفاده می‌شود.
پس از تولید ورق استیل به صورت نورد گرم و سرد، محصولات دیگری نیز از آن‌ها تولید می‌شوند. این محصولات هر کدام در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. فرآیدهای مختلفی نیز برای تولید این محصولات به کار گرفته می‌شوند.
تفاوت بین شیت، فویل و تسمه استیل
مقاطع تخت استیل به انواع محصولات استنلس استیل با سطح مقطع صاف و مستطیلی گفته می‌شود که در کاربردهای مختلف صنعتی، ساختمانی و تزئینی به کار می‌روند. مقاطع تخت استیل را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد.
- شیت (Sheet) استیل: شیت استیل، ورقی با ضخامت کمتر از 5 میلی‌متر و عرض بیشتر از 600 میلی‌متر است.
- پلیت (Plate) استیل: ورقی با ضخامت بیشتر یا مساوی 5 میلی‌متر که عرض بیشتر از 250 میلی‌متر داشته باشد، پلیت استیل نامیده می‌شود.
- تسمه (Strip): معمولاً در بازه ضخامت 0.1 تا حدود 5 میلی‌متر قرار دارد. عرض تسمه اغلب کمتر از 600 میلی‌متر است و در صنایع مختلف ،بر حسب نیاز، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- فویل (Foil)استیل : معمولاً به محصولاتی گفته می‌شود که ضخامت‌شان کمتر از 0.1 میلی‌متر است. بسیار سبک، فوق‌العاده شکل‌پذیر، و اغلب در قطعات پزشکی، محافظ (محافظت در برابر تداخل الکترومغناطیسی) و دیگر کاربردهای مقیاس کوچک استفاده می‌شوند. کار با فویل‌ها در پرس‌کاری تفاوت دارد چون به‌شدت نازک و به آسیب‌دیدگی سطحی یا تنش‌های مکانیکی حساس هستند.
- رول استیل: رول یا کویل استیل همان ورق است که در عرض‌های مختلف تولید می‌شود. شیت درواقع ورق‌هایی بریده شده از رول است.
لازم به ذکر است در بازار ایران هر دو محصول شیت و پلیت با نام ورق استیل به فروش می‌رسند. عرض‌های رایج در بازار عرض‌های 1000، 1220، 1250 و 1500 میلی‌متر هستند. برای ورق نیز ابعاد 1000*2000، 1220*2440، 1250*2500 و 1500*6000 ابعاد رایج می‌باشند. هرچند ممکن است برخی از تولید کنندگان، طبق سفارش ورق با عرض‌هایی متفاوت نیز تولید کنند. معمولاً ورق شیت و رول هر دو بر اساس وزن قیمت گذاری می‌شوند. اما برای خرید ورق استیل از واحد برگ نیز استفاده می‌شود. در نهایت وزن هر برگ در تعداد آن ضرب شده و وزن نهایی سفارش مشخص می‌شود.
فرآیند تولید تسمه و فویل استیل
برای تولید تسمه و نوار استیل، فرآیند نواربری (Slitting) روی شیت یا رول استیل صورت می‌گیرد. در فرآیند نواربری، رول اولیه در عرض‌های مختلف (با توجه به نیاز و سفارش مشتری) بریده می‌شوند. این فرآیند پیچیدگی‌های خاصی دارد که در مقاله “نواربری و لبه‌زنی استیل” به طور مفصل درباره آن صحبت کردیم.
سخن آخر
درک تفاوت بین فویل، رول و تسمه استیل تنها به دانستن ضخامت و ابعاد محدود نمی‌شود، بلکه به شناخت کاربردها، روش‌های تولید و نیازهای فنی هر پروژه بستگی دارد. فویل، ظریف و نازک؛ تسمه، مستحکم و کاربردی؛ و رول، نقطه آغاز بسیاری از فرآیندهای صنعتی هستند. هرکدام از این مقاطع، اگر به‌درستی انتخاب شوند، می‌توانند بهره‌وری، دقت و دوام پروژه‌های مهندسی و صنعتی را به‌طور چشمگیری افزایش دهند. بنابراین، پیش از انتخاب، بهتر است نیاز واقعی خود را بشناسید و با متخصصان مشورت کنید تا بهترین گزینه را انتخاب نمایید.
