آیا استنلس استیل خاصیت مغناطیسی دارد؟

در باور عموم، تمامی گریدهای استیل هم دارای خاصیت مغناطیسی هستند هم نیستند! مغناطیسی بودن یا نبودن استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ شاید برای خیلی از افراد روشن و بدیهی نباشد. خاصیت مغناطیسی استیل به دلیل ریزساختار آن است و برخی از ساختارهای استنلس استیل، این خاصیت را ندارند. شاید بگویید که استنلس استیل از خانواده فولاد و از آلیاژهای پایه آهن است و باید خاصیت مغناطیسی داشته باشد و به همین دلیل استیل باید به آهن ربا جذب شود. ولی در یک کلام باید گفت این باور کاملا غلط است. در ادامه این مطلب از بلاگ استیل رخ به خاصیت مغناطیسی استیل می‌پردازیم و علت آن را بررسی می‌کنیم.

علت خاصیت مغناطیسی استیل چیست؟

پیش از پرداختن به خاصیت مغناطیسی استیل، بهتر است تا اطلاعاتی کلی از این ماده داشته باشیم. همانطور که اشاره شد، استنلس استیل یا فولاد زنگ نزن، گروهی از آلیاژهای پایه آهن هستند، که در ساختار خود دارای کربن، کروم، نیکل، مولیبدن و … می‌باشند. ترکیب‌های مختلف از این عناصر آلیاژی سبب پدید آمدن آلیاژها و گریدهای مختلف استیل می‌شود.

گریدهای مختلف استیل به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شود. این دسته بندی بر اساس فاز زمینه آن‌هاست. گریدهای آستنیتی، فریتی، مارتنزیتی، داپلکس و گریدهای رسوب سخت شونده، چهار دسته اصلی انواع استنلس استیل هستند. برخی از گریدهای استیل نیز، مانند گریدهای داپلکس، از دو فاز تشکیل شده‌اند. این دو فاز در کنار یکدیگر می‌توانند استحکام بالا و مقاومت به خوردگی عالی را فراهم کنند.

خاصیت مغناطیسی استیل به دلیل ساختار کریستالی ملکول‌ها و عناصر شیمیایی آن است. گریدهای فریتی و مارتنزیتی دارای خاصیت مغناطیسی هستند. اگر درصد این دو فاز در استیل کم شود از خاصت مغناطیسی استیل نیز کاسته می‌شود. هیچ ارتباطی بین مغناطیسی و مقاومت در برابر خوردگی وجود ندارد. در ادامه به بررسی گریدهای مختلف استیل می‌پردازیم تا با خاصیت مغناطیسی استیل بیشتر آشنا شویم.

در صورت آشنایی بیشتر با استنلس استیل رسوب سخت شونده، مطلب آن را در بلاگ استیل رخ مطالعه کنید.

استیل مغناطیسی در بازار با چه نامی شناخته می‌شود؟

همانطور که گفتیم خاصیت مغناطیسی استیل را می‌توان در گریدهای مارتنزیتی و فریتی مشاهده کرد. گریدهایی که دارای خاصیت مغناطیسی هستند، جذب آهن ربا می‌شوند. به این علت در بازار این گریدها را با نام استیل بگیر می‌شناسند. گریدهایی که خاصیت مغناطیسی استیل در آن‌ها بسیار ضعیف است و یا خاصیت مغناطیسی ندارند جذب آهن ربا نمی‌شوند و به اصطلاح نگیر هستند. در بازار بیشتر ورق استیل 304 را به نام استیل نگیر نیز می‌شناسند.

گریدهای مختلف استیل

همانطور که گفتیم هر گرید استیل بر اساس ریزساختاری که دارد به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شود. در ادامه به طور مختصر توضیحی درباره این دسته بندی می‌دهیم.

استیل آستنیتی

خاصیت مغناطیسی استیل در گریدهای آستنیتی وجود ندارد و این گریدها جذب آهن ربا نمی‌شوند. در این گریدها می‌توان عنصر کروم را به عنوان اصلی‌ترین عنصر آلیاژی دانست. میزان نیکل در ساختار این گریدهای استیل سبب پایداری فاز آستنیت می‌شود. فاز آستنیت مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارد و می‌توان در محیط‌های شیمیایی پایداری خود را حفظ کنید. گریدهای استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ از شناخته شده‌ترین گریدهای آستنیتی هستند که در ساختار خود مقادیر زیادی کروم و نیکل دارند.

جهت خرید ورق استیل 316، با کارشناسان ما در مجموعه استیل رخ در تماس باشید.

استیل فریتی

خاصیت مغناطیسی استیل فریتی به گونه‌ای است که این گریدها جذب آهن ربا می‌شوند. برخی از عناصر آلیاژی مانند کروم پایدار کننده فاز فریت در ساختار استیل هستند. علاوه بر خاصیت مغناطیسی استیل، فریت می‌تواند مقاومت بسیار خوبی در برابر ترک خوردگی تنشی در استیل ایجاد کنید. علت این امر نرم بودن فاز فریت در مقابل فاز آستنیت است. برخی از گریدهای سری 400 از جمله گریدهای فریتی هستند. از معروفترین گریدهای فریتی می‌توان به ورق استیل 430 اشاره کرد که در بازار به استیل بگیر نیز معروف است. این گریدها مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارند اما مقاومت آن‌ها به نسبت گریدهای آستنیتی کمتر است.

استیل مارتنزیتی

به غیر از خاصیت مغناطیسی استیل، گریدهای مارتنزیتی می‌توانند استحکام و سختی بسیار بالایی را در استیل پدید آورند. به طور کلی می‌توان گفت که فاز مارتنزیت سخت‌ترین فاز در ریزساختار استیل است. این فاز در گریدهایی با درصد کربن بالاتر به وجود می‌آید. اگر در هنگام انجماد و یا عملیات حرارتی سرعت سرد کردن بسیار زیاد باشد، این فاز مستحکم در ساختار استیل به وجود می‌آیند. گریدهای 440 و 420 از جمله گریدهایی هستند که دارای ساختار مارتنزیتی می‌باشند.

استیل داپلکس

خاصیت مغناطیسی استیل در گریدهای داپلکس به دلیل وجود فاز فریت در زمینه آن‌ها است. این آلیاژها از ترکیب دو فاز آستنیت و فریت در کنار یکدیگر تشکیل شده‌اند که این عامل سبب می‌شود که مقاومت در برابر خوردگی خوب و استحکام بالا برای گریدهای داپلکس فراهم شود. شناخته شده‌ترین گرید استیل داپلکس گرید 2205 است که کاربرد بسیار زیادی در صنعت دارد.

استیل رسوب سخت شونده

گریدهای رسوب سخت شونده، اغلب به دلیل داشتن مقادیری از کربن در ساختار دارای فاز مارتنزیتی هستند که سبب می‌شود خاصیت مغناطیسی استیل رسوب سخت شونده مشهود باشد. برخی از گریدهای استیل رسوب سخت شونده به طور ذاتی مغناطیسی هستند و برخی دیگر پس از عملیات حرارتی و تشکیل فاز مارتنزیتی مغناطیسی می‌شوند. گرید 17-4PH یکی از گریدهای استیل رسوب سخت شونده است.

چه گریدهایی خاصیت مغناطیسی دارند؟

به طور کلی می‌توان گفت خاصیت مغناطیسی استیل در گریدهای مارتنزیتی، فریتی، رسوب سخت شونده و داپلکس مشاهده می‌شود. خاصیت مغناطیسی استیل می‌تواند بر روی عملکرد و کاربرد استیل تاثیر گذار باشد. برای مثال در ساخت کوره‌های القایی نمی‌توان اجزای کوره را از آلیاژهای مغناطیسی تولید کرد چرا که در اثر القای جریان، داغ می‌شوند. گریدهای مغناطیسی استیل، قابلیت جوشکاری خوبی ندارند چرا که خاصیت مغناطیسی استیل می‌تواند اثرات مخربی بر روی پایداری قوس الکتریکی داشته باشد.

گروه آلیاژ	خاصیت مغناطیسی	نرخ افزایش سختی	مقاومت به خوردگی	سختی پذیری	شکل پذیری	مقاومت دما بالا	مقاومت برودتی	قابلیت جوشکاری
آستنیتی	معمولاً ندارد	خیلی زیاد	زیاد	با کار سرد	خیلی زیاد	خیلی زیاد	خیلی زیاد	خیلی خوب
داپلکس	دارد	متوسط	خیلی زیاد	ندارد	متوسط	کم	متوسط	خوب
فریتی	دارد	متوسط	متوسط	ندارد	متوسط	زیاد	کم	کم
مارتنزیتی	دارد	متوسط	متوسط	کوینچ و تمپر	کم	کم	کم	کم
رسوب سخت	دارد	متوسط	متوسط	پیر سختی	متوسط	کم	کم	خوب

 

تفاوت‌های ورق استیل بگیر و نگیر

ورق استیل بگیر و نگیر با یکدیگر تفاوت‌های زیادی دارند. مهم‌ترین تفاوت این دو دسته را می‌توان در ساختار آن‌ها مشاهده کرد. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، ریزساختار استیل می‌تواند بگیر و یا نگیر بودن آن را مشخص کند. علاوه بر این خاصیت مغناطیسی استیل بر روی کاربرد آن نیز تاثیرگذار است. برای مثال در ساخت کوره‌های القایی اغلب از ورق استیل نگیر استفاده می‌شود.

برای آشنایی بیشتر با تفاوت‌های ورق استیل بگیر و نگیر، مطلب آن را در بلاگ استیل رخ مطالعه کنید.

سخن آخر

خاصیت مغناطیسی استیل یکی از ویژگی‌هایی است که می‌تواند سبب تفاوت در کاربری گریدهای مختلف استیل شود. خاصیت مغناطیسی استیل به ریزساختار آن مرتبط است. گریدهای آستنیتی جذب آهن ربا نمی‌شود و گریدهایی که در ساختار آن‌ها فاز فریت و مارتنزیت وجود داشته باشند، به آهن ربا جذب می‌شوند.

شما می‌توانید خرید ورق استیل و خرید دیگر مقاطع استیل را با بهترین قیمت از استیل رخ انجام دهید. مشاوران فروش استیل رخ، همواره آماده پاسخگویی به مشکلات و سوالات شما هستند.