بدیهی است تفاوت فلنج استیل فورج و فلنج استیل ریخته گری را میتوان در روش تولید آنها دانست. اما تفاوتهای این دو به همینجا ختم نمیشود. در این مطلب قصد داریم تا درباره فلنج استیل فورج و فلج استیل ریخته گری توضیح دهیم و کاربردهای هرکدام را شرح دهیم. پس اگر به اطلاعات بیشتری درباره این دو نوع فلنج نیاز دارید تا انتهای این متن همراه ما باشید. البته فلنجها و اتصالات فلنجی انواع بسیار زیادی دارند که در این مقاله سعی میکنیم فقط به تاثیر روش تولید فلنج در عملکرد و کاربرد دو نوع فلنج استیل ریخته گری و فلنج استیل فورج بپردازیم.
فلنج چیست؟
فلنجها یکی از انواع اتصالات هستند که غالبا به شکل دیسک و صفحهای بوده و به کمک پیچ و مهره به یکدیگر متصل میشوند. هریک از دو صفحه فلنج، از یک طرف به لوله یا تجهیزی متصل است و از طرف دیگر در مقابل یکدیگر قرار گرفته و توسط تعدادی پیچ و مهره به همدیگر محکم و آببندی میشوند. فلنجها از اتصالاتی هستند که دائمی نبوده و قابلیت باز و بست را دارند. به همین دلیل در تاسیسات صنعتی و خطوط انتقال سیالات در صنایع بزرگ از این نوع اتصالات استفاده میکنند. فلنجها اتصالاتی ایمن و قابل کنترل را فراهم میکنند. همچنین فلنجها به دلیل ساختار پیچ و مهرهای، امکان نگهداری و تعمیرات، بازرسی و سایر عملیات فنی در شبکهها و خطوط انتقال را دارند.
فلنجها با توجه به نوع کاربردشان، از جنسهای مختلفی ساخته میشوند ولی فلنج استیل که بیشتر مورد نظر ماست به علت توانایی در تحمل فشار و دما و مقاومت بالا به خوردگی، جایگاه خاصی در صنعت دارد. فلنجها خود دسته بندیهای متفاوتی از نظر شکل، کلاس، نوع آببندی و غیره دارند که موضوع مورد بحث ما نیست. همچنین یکی دیگر از طبقهبندیهای فلنجها براساس روشهای تولید متفاوت است که فلنج فورج استیل و فلنج استیل ریخته گری از پرکاربردترین آنها هستند. روش تولید بر خصوصیات و ویژگیهای فنی فلنج تاثیر گذار است.
فرایند فورج و ریخته گری
برای درک بهتر فلنج استیل فورج و فلنج استیل ریخته گری بهتر است تا با هرکدام از پروسههای تولید به طور جداگانه آشنا شویم. فرآیند ریخته گری یکی از روشهای تولید فلنج استیل است که به طریق ذوب آلیاژ مورد نظر و قالبگیری و سپس ریختن مذاب درون قالب انجام میشود. در این روش میتوان قطعات با هندسه پیچیده را قالب گیری و ریخته گری کرد.
فرایند فورج یکی از روشهای شکل دهی فلزات است. در این روش قطعه فلز به صورت نیمه آماده، توسط نورد یا ریخته گری تولید میشود و با انجام فرآیند فورج یا آهنگری به شکل دلخواه درمیآید. فلنج استیل فورج یکی از محصوات تولید شده به این روش است.
استفاده از آلیاژ استیل در ساخت فلنج استیل فورج و فلنج استیل ریخته گری سبب بهبود خواص خوردگی و مکانیکی این قطعات میشوند. برای انتخاب آلیاژ مناسب برای فلنج استیل فورج باید در نظر داشت که متریال مورد استفاده قابلیت فرآیند کارگرم را داشته باشد و بتوان آن را به وسیله فرایند فورج شکل داد.
فلنج استیل ریخته گری
در ابتدا به بررسی فلنج استیل ریخته گری میپردازیم. همانطور که از نام فلنج استیل ریخته گری پیداست از فرآیند ریخته گری یا Casting برای تولید آن استفاده میشود. با این روش میتوان فلنجهایی با هندسه و اشکال پیچیدهتر تولید کرد. فلنج استیل ریخته گری را به دلیل داشتن عیوبی که در فرآیند ریخته گری به وجود میآید، نمیتوان در کاربریهایی با خوردگی بالا و یا فشار و دمای بالا استفاده کرد. البته هزینه تولید فلنج ریخته گری استیل کمتر است و به همین دلیل گزینهای مقرون به صرفه به حساب میآید.
فلنج استیل ریخته گری اغلب در سیستمهای پایپینگ و اتصال اجزایی مانند شیرها و پمپها مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین تولید فلنج ریخته گری محدودیتهای ابعادی و هندسی کمتری دارد و امکان تولید فلنج در ابعاد بزرگ و پیچیده را فراهم میسازد. ولی مشکل اصلی پتانسیل وجود عیوبی مثل عدم یکنواختی ساختار فلز، سطح نا هموار، حفره و ترک است که در فرایند ریخته گری معمولاً دیده میشود.
فلنج فورج استیل
فلنج استیل فورج با روش آهنگری یا Forging تولید میشود. آهنگری فرآیند اعمال نیروی مکانیکی و حرارتی به قطعات خام فولادی به منظور تغییر شکل حالی که هنوز جامد هستند میباشد. به دلیل بهرهگیری از این روش برای تولید فلنج، قطعه نهایی از کیفیت بالاتری برخوردار خواهد بود. علاوه بر کیفیت سطحی محصول تولید شده، میتوان به ساختار با استحکام و مقاومت بیشتر نیز دست یافت. فرآیند فورجینگ استیل سبب ریزدانه شدن ساختار میشود. همچنین به دلیل اعمال نیروی فشاری در حین فرآیند تولید ترکها و یا عیوب موجود در ساختار نیز به حداقل میرسد.
فلنج استیل فورج در اتصال لولههای فشار قوی، پمپها و اتصالات آنها، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد فراوانی دارد. البته باید در نظر داشت که فلنج استیل فورج نمیتواند به شکلهای پیچیده تولید شود هرچند اصولاً فلنجها هندسه پیچیدهای ندارند. هزینه نهایی تولید فلنج استیل فورج نیز نسبت به روش ریخته گری بیشتر است چرا که این روش نیاز به دستگاهها و ابزارآلات سنگینتری دارد.
تفاوت فلنج فورج استیل و فلنج ریخته گری استیل
همانطور که توضیح داده شد، فلنجهای استیل اغلب به دو روش ریخته گری و فورج تولید میشوند. فلنج استیل فورج استحکام بیشتری نسبت به فلنج استیل ریخته گری دارد و در برابر نیروهای برشی و کششی مقاومت بالاتری دارند. علت این امر نیز به علت انجام فرآیند کارگرم بر روی این قطعه است. فلنج استیل فورج میتواند گزینهای مطمئنتر برای استفاده در مجاورت مواد خورنده باشد چرا که نسبت به فلنج استیل ریخته گری مقاومت بهتری در برابر خوردگی نیز دارد.
از طرف دیگر فلنج استیل ریخته گری میتواند در اشکال پیچیده نیز تولید شود. حتی با استفاده از ریخته گری دقیق میتوان به ابعاد بسیار دقیقی برای تولید قطعه مورد نظر دست یافت. همچنین هزینه تولید فلنج استیل ریخته گری به مراتب کمتر از هزینه تولید فلنج استیل فورج است. نکته حائز اهمیت برای تولید فلنج به روش ریخته گری، تولید فلنج از آلیاژهایی است که قابلیت شکلپذیری ندارند مانند، فلنجهای چدنی. به روش ریخته گری میتوان از آلیاژهایی که توانایی شکل پذیری ندارند ولی قابلیت ریخته گردی دارند، فلنج تولید کرد.
کاربرد فلنج استیل فورج و فلنج استیل ریخته گری
به دلیل فرآیندهای ساخت متفاوت فلنج استیل فورج و فلنج استیل ریخته گری، کاربرد آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. از فلنج فورج استیل میتوان در محیطهایی با فشار و دمای بالا استفاده کرد. فلنج فورج استیل مقاومت بهتری در برابر خوردگی دارد و میتواند پایداری بهتری در برابر شرایط تنشی از خود به نمایش بگذارد. فلنج فورج ریخته گری به دلیل وجود احتمالی برخی عیوب در ساختار نمیتواند در شرایط حساس با دما و فشار و بالا مورد استفاده قرار بگیرد.
از طرفی به دلیل بالا بودن هزینه تولید فلنج فورج استیل، استفاده از آن در برخی از پروژهها صرفه اقتصادی ندارد. اما فلنج استیل ریخته گری هزینه تولید بسیار کمتری به نسبت روش فورج دارد. به همین دلیل در مصارفی که نیاز به تحمل فشار و دمای بالا نباشد از فلنج فورج ریخته گری استفاده میشود.
در صنعت با توجه به کاربری و میحط کاری فلنج، روش تولید مناسب انتخاب میگردد. فلنج استیل فورج و فلنج استیل ریخته گری معایب و مزایای خود را دارند که نمیتوان از آنها صرف نظر کرد. البته هردو روش تا به امروز از رایجترین روشها برای تولید فلنج هستند و عمده تولید فلنج صنعتی به این روشها انجام میشود.
کنترل کیفیت فلنج فورج استیل
پس از انجام فرآیند فورج نیاز است تا فلنج استیل فورج تولید شده تحت بازرسی کیفی قرار گیرد. به منظور این بازرسی تستهایی مانند تست اولترا سونیک، تست ذرات مغناطیسی و یا تست مایع نافذ صورت میگیرد. این تستها جهت اطمینان از نبود عیبهایی مانند ترک در ساختار فلنج است. چرا که فلنج فورج استیل در دما و فشار بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
سخن آخر
فلنج فورج استیل و فلنج ریخته گری استیل از پرکاربردترین انواع فلنجهای مورد استفاده در صنعت هستند. این دو گروه از فلنجها به دلیل فرآیند تولید متفاوت، کاربردها و خواص مختلفی دارند. تفاوت در استحکام، مقاومت به خوردگی و قیمت از جمله تفاوتهای اصلی آنهاست. برای درک بهتر این تفاوتها هرکدام از روشها و قطعات را شرح دادیم و دریافتیم که فلنج استیل فورج برای کاربردهایی با دما و فشار بالا گزینه مناسبتری است. و همچنین متوجه شدیم قیمت فلنج استیل ریخته گری نسبت به فلنج فورج مناسب تر بوده و برای استفاده در محیطهایی با دمای و فشار کمتر مقرون به صرفهتر است.
استیل رخ با حضور چندین ساله در بازار تخصصی استنلس استیل آمادگی دارد شما را در تامین انواع لوله استیل و اتصالات صنعتی استیل یاری نماید. به پشتوانه تجربه همکاری نزدیک با ده ها واحد صنعتی بزرگ و کوچک مأموریت خود را بعنوان حلقه اول زنجیره تولید محصولات استنلس استیل در کشور پیگیری می کنیم و مشتاقیم بعنوان منبعی پایدار و قابل اطمینان برای مواد اولیه بتوانیم به شریک قابل اعتماد شما در مسیر تولید تبدیل شویم.