پیش‌بینی قیمت استیل در زمستان ۱۴۰۴

بازار استیل ایران در آستانه زمستان ۱۴۰۴ در نقطه‌ای ایستاده است که شاید بتوان آن را «دوراهی بزرگ قیمت» نامید. نرخ دلار آزاد که طی ماه‌های گذشته به حوالی ۱۰۰ تا ۱۱۵ هزار تومان رسیده، نه‌تنها بازار فولادهای کربنی، بلکه قیمت ورق‌های استنلس استیل، به‌خصوص گریدهای ۳۰۴، ۳۱۶ و ۴۳۰، را وارد مرحله‌ای کاملاً جدید کرده است.

اگرچه برخی تحلیلگران امیدوارند ثبات نسبی ایجاد شود، اما واقعیت این است که بازار جهانی نیکل، محدودیت صادرات چین، سیاست‌های انرژی اروپا، سیاست‌های ارزی در ایران و سخت‌تر شدن نقل‌وانتقال مالی، دست‌به‌دست هم داده‌اند تا زمستان ۱۴۰۴ را به یکی از پیچیده‌ترین فصول بازار استیل تبدیل کنند.

در این مقاله، با تکیه بر داده‌های معتبر جهانی و قیمت‌های روز بازار داخلی تلاش می‌کنیم تصویری دقیق، فنی و واقع‌گرایانه از آینده بازار استیل و قیمت ورق استیل ارائه دهیم.

متغیرهای کلان تعیین‌کننده قیمت استیل در زمستان ۱۴۰۴

قیمت استیل در زمستان 1404 به عوامل متعددی بستگی دارد. روند هر کدام از این موارد می‌تواند قیمت استیل را دستخوش تغییراتی کند. در ادامه با بررسی و تحلیل جزئی این موارد، می‌توان به طور کلی پیش بینی نه چندان دقیقی از آینده استیل در زمستان ۱۴۰۴ داشت.

۱) نرخ دلار آزاد: اصلی‌ترین موتور افزایش قیمت

می‌توان گفت تمام نیاز استنلس استیل در صنعت ایران توسط واردات تامین می‌شود. بنابراین سیاست های تخصیص ارز و نوسان نرخ ارز، قوی‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت هستند. با دلار ۱۰۰–۱۱۵ هزار تومانی, کفِ قیمت استیل عملاً جابه‌جا شده و امکان بازگشت به قیمت‌های گذشته بسیار کم است.

۲) قیمت جهانی نیکل

نیکل، گران‌ترین عنصر تشکیل‌دهنده استیل سری ۳۰۰ (۳۰۴، ۳۱۶، ۳۱۰) است. در سال ۲۰۲۵، قیمت جهانی نیکل بین ۲۲٬۰۰۰ تا ۲۴٬۰۰۰ دلار/تن در نوسان بوده است. هر ۱۰۰ دلار افزایش قیمت نیکل در هر تن می‌تواند سبب افزایش حدود ۱۵۰۰ تومان در هر کیلو ورق ۳۰۴ در ایران شود.

۳) تولید چین، اندونزی و هند

چین بیش از نیمی از استنلس استیل جهان را تولید می‌کند. اندونزی نیز بزرگ‌ترین تولیدکننده نیکل جهان است. محدودیت‌های این دو کشور در تولید و تامین منابع جهان، می‌تواند بر قیمت نهایی استیل در ایران و جهان اثرگذار باشد.

۴) هزینه انرژی و حمل‌ونقل

هزینه بیمه طی چندماه گذشته افزایش داشته است. به علاوه افزایش قیمت سوخت‌ نیز در قیمت حمل و نقل استیل تاثیر مستقیم دارد. این موارد در کنار یکدگیر سبب می‌شوند تا قیمت استیل در ایران نیز تحت تاثیر قرار بگیرد.

۵) شرایط سیاسی، تحریم‌ها و تنش‌های منطقه‌ای

در فضای تحریم، هزینه‌های حمل، ترخیص و انتقال مالی افزایش می‌یابد و این فشار مستقیم روی قیمت نهایی ورق و لوله استیل اثر می‌گذارد.

وضعیت فعلی قیمت‌ها در بازار ایران (آبان ۱۴۰۴)

در جدول زیر به طور حدودی، قیمت سه گرید پرکاربرد استیل ذکر شده است.

این قیمت‌ها با دلار ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان همخوانی دارند و مبنای سناریوهای آینده خواهند بود.

سناریوهای پیش‌بینی قیمت استیل در زمستان ۱۴۰۴

سناریوی اول: در این سناریو، بازار ارز دچار جهش جدید نمی‌شود اما کاهش نرخ نیز ندارد. میزان عرضه توسط چین و همچنین قیمت نیکل، در محدوده‌های فعلی ثابت است. در این سناریو می‌توان انتظار داشت که قیمت در محدوده فعلی ثابت باقی بماند.

پیش‌بینی قیمت:

• ورق ۳۰۴: ۲۶۰ – ۳۱۰ هزار تومان
• ورق ۳۱۶: ۴۱۰ – ۴۵۰ هزار تومان
• ورق ۴۳۰: ۱۸۰ – ۲۰۰ هزار تومان

این سناریو تقریباً ادامه وضعیت فعلی است.

سناریوی دوم: اگر در سیاست داخلی آرامش نسبی ایجاد شود و چین صادرات استنلس را افزایش دهد، نرخ ارز در بازارهای داخلی کاهشی خواهد بود. برای مثال ممکن است دلار با قیمت ۹۵ تا ۱۰۰ هزار تومان معامله شود. در این حالت پیش بینی می‌شود، قیمت مواد اولیه استیل نیز کاهش یابد.

پیش‌بینی قیمت:

• ورق ۳۰۴: ۲۶۰ – ۲۸۵ هزار تومان
• ورق ۳۱۶: ۴۰۰ – ۴۴۰ هزار تومان
• ورق ۴۳۰: ۱۳۵ – ۱۴۵ هزار تومان

این سناریو تنها در صورتی رخ می‌دهد که نرخ دلار افت کند و بازار جهانی آرام بماند.

سناریوی سوم: در این سناریو که بدترین حالت ممکن است، قیمت دلار و نیکل افزایش می‌یابد.

اگر تنش سیاسی تشدید شود، انتقال پول دشوارتر گردد یا نیکل به ۲۶ هزار دلار برسد:

پیش‌بینی قیمت:

• ورق ۳۰۴: ۳۵۰ – ۳۹۰ هزار تومان
• ورق ۳۱۶: ۵۵۰ – ۶۲۰ هزار تومان
• ورق ۴۳۰: ۱۷۵ – ۱۹۰ هزار تومان

چرا قیمت سری ۳۰۰ از سری ۴۰۰ بیشتر است؟

بررسی این مورد نیاز به داشتن اطلاعات کافی از بازار استیل دارد. گریدهای سری 300 به دلیل مقاومت به خوردگی و استحکام بالا، در صنایع حساس مورد استفاده قرار می‌گیرند. به علاوه استفاده از نیکل در ترکیب شیمیایی آن‌ها، در این اختلاف قیمت بی‌تاثیر نیست. استیل 304 حدود 8% و استیل 316 حدود 10 تا 12% نیکل دارد. این در حالی است که در ترکیب شیمیایی استیل 430، نیکل استفاده نشده است.
میزان عرضه و تقاضا نیز بر قیمت استیل تاثیر بسیار زیادی دارد. عرضه بالای استیل 304 سبب شده‌است تا قیمت آن در بازار استیل ایران بسیار رقابتی باشد. هزینه‌های تولید نیز در این تفاوت قیمت نقش دارند هرچند ضایعات فراوان استیل ۳۰۴ در چرخه تولید باعث تعدیل قیمت می‌گردد. ولی از طرف دیگر گریدهای سری 300 فرآیند ذوب پیچیده‌تری دارند. همچنین فرآیند نورد آن‌ها نیز به دلیل استحکام بالاتر، دشوارتر است.

تأثیر قیمت استیل بر پروژه‌های صنعتی ایران

قیمت استیل نه تنها در جهان، بلکه در ایران نیز نقش پررنگی دارد. در صنایع مختلفی از گریدهای استیل برای ساخت تجهیزات و ابزارآلات استفاده می‌شود. تقاضای رو به رشد استیل سبب می‌شود تا افزایش یا کاهش قیمت استیل بر پروژه‌های صنعتی ایران نیز تاثیر داشته باشد. برخی از صنایع به دلیل حساسیت و میزان استفاده از استیل، تاثیرپذیری بیشتری از نوسانات قیمت استیل دارند.

• صنایع غذایی و دارویی (تجهیزات ۳۰۴/۳۱۶)
• ساخت مخازن استنلس
• صنایع پتروشیمی
• ساخت تجهیزات آشپزخانه صنعتی
• صنایع نفت و گاز (لوله ۳۱۶L)

این صنایع باید برای زمستان ۱۴۰۴ برنامه خرید مرحله‌ای داشته باشند ضمن اینکه تا با نوسانات قیمت متضرر نشوند.

سخن آخر

با تمام تفاسیر، قیمت استیل در ایران غیرقابل پیش بینی است چرا که عوامل متعددی در آن تاثیر گذار هستند. اثر هرکدام از این عوامل بر یکدیگر نیز، سبب تغییرات غیرقابل پیش بینی می‌شود. شناخت این عوامل تا حدودی می‌تواند در تصمیم‌گیری برای خرید در پروژه‌ها موثر باشد. اما با توجه به روند قیمت دلار و اخبار دنیای سیاست، احتمال می‌رود که قیمت استیل در زمستان پیش‌رو افزایش یابد.