فولاد ضد زنگ صنایع غذایی یا فود گرید چیست؟

همه ما همیشه نگران سلامت و ایمنی خود هستیم و تلاش می‌کنیم تا از بهترین وسایل و لوازمی استفاده کنیم که کمترین زیان را برای بدن ما داشته باشند. یکی از مواردی که از نظر بهداشتی مورد توجه است تا سلامت را تضمین کند یا در مقابل سلامت را به خطر بیندازد، ظروفی هستند که با مواد غذایی و طبخ آن سر و کار دارند. آیا تاکنون شنیده‌اید که مواد مناسب و مخصوص فرآوری و پخت مواد غذایی کدام‌ها هستند؟ آیا می‌دانید فولاد ضد زنگ صنایع غذایی چیست؟ از آلیاژهای استیل یا فولاد ضدزنگ صنایع غذایی چه می‌دانید و چرا این روزها در صنایع بهداشتی و غذایی این آلیاژها حرف اول را می‌زنند و اهمیت زیادی پیدا کرده‌اند؟

اگر شما نیز در زمره کسانی هستید که به‌سلامت خود و دیگران اهمیت می‌دهید و از نقش استیل در صنایع غذایی اطلاع دارید، پس باید محصولات موردنظر خود را همیشه از معتبرترین تامین‌کنندگان یا سایت‌ها خریداری کنید. استیل رخ، عرضه‌کننده باکیفیت‌ترین استنلس استیل می‌تواند شما را به مقصودتان، برساند.

فولاد ضدزنگ ترکیبی از آهن و کروم به همراه عناصر آلیاژی دیگر است

با فولاد ضدزنگ صنایع غذایی بیشتر آشنا شویم

فولاد ضد زنگ صنایع غذایی چیست؟ این آلیاژها که به استیل گرید غذایی (Food grade stainless steel) مشهور هستند، در تولید ظروف پخت‌وپز، تجهیزات صنعتی صنایع غذایی و هرآنچه بطور مستقیم با مواد غذایی سر و کار دارند استفاده می‌شوند. دلیل آن نیز این است که هم در مقابل حرارت مقاومت بالایی دارد و با انواع مواد غذایی واکنش نشان نمی‌دهد و هم به‌سختی دچار خوردگی و ساییدگی می‌شود؛ در نتیجه می‌تواند بی‌هیچ خطری به شما در فرآوری مواد غذایی کمک کند. بسته به میزان کروم و نیکلی که در این آلیاژها استفاده شده است، آن‌ها را به گریدها و آلیاژ‌های مختلفی تقسیم می‌کنند.

فولاد ضد زنگ برای صنایع نوشیدنی و فرآوری مواد غذایی دارای گریدهای مختلفی مانند 18-10، 18-8 و غیره می‌باشند، که این عیار به ترتیب میزان کروم و نیکل در فولاد را نشان می‌دهد. این دو نمونه در واقع دو گرید بسیار رایج از فولاد ضد زنگ مواد غذایی هستند و به آنها گرید 304 نیز گفته می‌شود. به عنوان مثال، فولاد ضد زنگ گرید مواد غذایی 18-8 دارای 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل است. این گرید که از استنلس استیل سری 300 است ساختاری آستنیتی داشته و غیر مغناطیسی یا به اصطلاح نگیر است. وقتی صحبت از کارد و چنگال استیل می‌شود، گریدهای 18-10 و 18-8 بیشتر به چشم می‌خورند. تفاوت اصلی آنها هم در استحکام کلی این دو آلیاژ است. کارد و چنگال 18-10 دارای چنگال‌هایی با دندانه‌هایی محکم‌تر از نمونه مشابه با آلیاژ 18-8 است.

به عنوان نمونه‌ای دیگر می‌توان به فولاد ضد زنگ گرید 18-0 اشاره کرد که دارای مقدار ناچیزی از عنصر نیکل است و به طور کلی نسبت به گرید 304 و سری 300 مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد. استیل 18-0 یا همان آلیاژ 430 از سری 400 است و برخلاف سری 300 مغناطیسی یا بگیر است.

سری دیگر فولادهای ضدزنگ سری 200 هستند. در حالی که به طور کلی این سری در برابر خوردگی مقاومت کمتری دارند برای برخی کاربردها یک فولاد ضد زنگ گرید مواد غذایی به حساب می‌آیند. در آلیاژ این سری فولادهای ضدزنگ به جای نیکل از منگنز استفاده می‌شود و به مراتب ارزان‌تر هستند. این آلیاژها به اندازه گرید 304 یا سری 300 برای کاربردهای بهداشتی و غذایی ایمن نیستند.

لوازم آشپزخانه خود را بررسی کنید

به نظر می‌رسد استفاده از فولاد ضد زنگ صنایع غذایی و لبنی در همه تجهیزات و لوازم آشپزخانه اهمیت بسزایی دارد. بااین‌وجود اگر در منزل خود ظروف آلومینیومی دارید که آن را با تفلون روکش کرده‌اند، بهتر است آن‌ها را با ظروف استیل یا فولاد ضدزنگ جایگزین کنید. درست است که فولاد ضد زنگ در مجاورت با مواد غذایی بسیار بهداشتی است؛ اما از آن جهت که این آلیاژها از نظر انتقال حرارت نمی‌تواند به طور یکنواخت گرما را در سراسر ظرف پخش کند، گاهی یک‌لایه میانی کف ظروف پخت‌وپز را از آلومینیوم و دولایه رویی را از استیل می‌سازند تا این مشکل نیز رفع شود.

حال که متوجه شدید استیل مواد غذایی چیست، باید گفت که امروزه در اکثر تجهیزات صنایع غذایی، لوله‌کشی‌های انتقال و فراوری مواد غذایی و قطعاتی که به هر نحوی با مواد غذایی در تماس هستند از آلیاژهای استیل استفاده می‌شود. دو گرید بسیار رایج برای این کاربردها استیل 304 و 316 هستند. 304 برای کاربردهای عمومی و 316 برای مواردی که با مواد اسیدی و نمکی (کلریدی) در تماس هستند به کار می‌رود. گرید 430 که مغناطیسی است و ارزان‌تر است نیز برای ساخت برخی محقظه‌ها، فیلترها و بطور کلی جایی که الزامات برای مقاومت در برابر خوردگی چندان سخت‌گیرانه نیست کاربرد دارد.

 

استیل در ساخت سینک ظرف‌شویی تا قاشق و چنگال کاربرد دارد

این فولادها چه مزایایی دارند؟

در توضیح این مطلب که فولاد ضد زنگ صنایع غذایی چیست، توضیح دادیم که از مزایای این آلیاژها این بود که در برابر خوردگی بسیار مقاوم هستند؛ اما باید بدانید این مزیت زمانی بیشتر به چشم خواهد آمد که از هر گرید در جای مناسب خود استفاده کنید. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که پخت غذا در این ظروف تضمین می‌کند که مواد به‌کاررفته شده در ماهیت، کیفیت و حتی ترکیب غذای نهایی هیچ تأثیر نامطلوبی برجای نمی‌گذارند. به عبارت دیگر استیل با مواد غذایی واکنش شیمیایی نداشته و آنها را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.

آلیاژ لوله استیل به گونه‌ای است که در اثر گرما و مجاورت با مواد غذایی، دچار تجزیه شیمیایی و ترکیب با مواد داخل خود نمی‌شوند. اگر از آلیاژ استیل با مقاومت مناسب در ظروف یا سینک ظرف‌شویی استفاده کنید، هیچ نوع خوردگی را در طی زمان مشاهده نخواهید کرد و این بدان معنی است که همیشه سطوحی صاف، قابل شستشو و بهداشتی، بدون هیچ خوردگی و آسیب خواهید داشت. با دانستن اینکه فولاد ضد زنگ صنایع غذایی چیست، متوجه می‌شوید که می‌توانید در این آلیاژها به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی حتی از شوینده‌های قوی نیز برای پاک‌سازی و استریل نگه داشتن بهره ببرید.

استیل در برابر حرارت مقاوم‌ است

خوردگی و انواع آن را بشناسید

شاید دلیل اصلی استفاده از فولاد ضد زنگ برای صنایع غذایی و لبنی مقاومت بالا در برابر خوردگی است؛ اما خوردگی انواعی دارد؟ و چه عواملی باعث به‌وجودآمدن آن در ورق‌های استیل می‎شوند؟ دانستن این موضوع به ما کمک می‌کند تا برای انتخاب آلیاژ مناسب استیل با توجه به شرایط محیطی به درستی تصمیم بگیریم. در ادامه به انواع خوردگی اشاره خواهیم کرد:

• خوردگی حفره‌ای و شکافی: شرایط اسیدی و همچنین دمای بیشتر از حد معمول، باعث ایجاد خوردگی حفره‌ای و شکافی در سطح استیل می‌شود. به این ترتیب در طول زمان به تدریج خوردگی حفره‌ای و به شکل سوراخ‌هایی گود در سطح مشاهده می‌شود. از طرف دیگر، در محل اتصال قطعات کنار هم و یا محلی که خراشیدگی ایجاد شود، پتانسیل خوردگی شکافی زیاد می‌شود. این دو نوع خوردگی به تدریج رشد کرده و گاهی باعث شکست قطعات تحت تنش نیز می‌شود.
• ‌خوردگی تنشی و ترک خوردگی: این نمونه از مواردی است که بیشتر به شکل موضعی رخ می‌دهد و در ظاهر قطعاتی دیده می‌شود که در برابر حرارت یا شرایط اسیدی قرار گرفته‌اند. این نوع خوردگی ناشی از تنش کششی در قطعاتی است که در یک محیط خورنده قرار دارند. در این شرایط ترک خوردگی و شکست قطعات در جهت عمود بر جهت تنش وارده است.
• خوردگی بین‌دانه‌ای: سابق بر این، از این نوع خوردگی به عنوان پوسیدگی جوش یاد می‌کردند که منظور از آن ترک باریکی است که می‌توانید در قسمتی که دو فلز به هم جوش داده‌ شده‌اند مشاهده شود. این مشکل به دلیل ایجاد ناخاصی‌هایی است که عملیات جوشکاری در اطراف خود ایجاد می‌کند.

یک نکته بسیار مهم

بدون شک کاربرد استیل در صنایع غذایی بهترین گزینه برای شماست. حال اگر لوازم و تجهیزات خود را به شکل مناسب نگهداری کنید، سال‌های بیشتری به شما سرویس خواهند داد. نگهداری از استیل بسیار آسان است، فقط کافی است آن‌ها را به‌درستی تمیز کنید. سالم نگه‌داشتن لوازم و تجهیزات استیل می‌تواند عمر مفید آن‌ها را چندین برابر کند. البته شستشو و پاکیزه نگه داشتن لوازم و تجهیزات صنایع غذایی از الزامات این صنایع است و نکته مهم در استفاده از استیل قابلیت پاکسازی و استریل کردن آن است، که هر ماده‌ای این قابلیت را ندارد.

ظروف با جنس فولاد ضد زنگ روز به روز رایج‌تر می‌شوند

کلام پایانی

رعایت بهداشت و سلامت مواد غذایی در گرو استفاده از ابزار و لوازم باکیفیت است. به‌عنوان‌مثال لازم است برای پخت‌وپز از ظروفی استفاده کنید که حتماً مقاومت بالایی در برابر خوردگی و حرارت داشته باشند تا بر ماهیت و کیفیت غذا تأثیر منفی نگذارند. یا به عنوان مثالی صنعتی، لازم است در یک کارخانه یا گارگاه فرا.ری مواد غذایی و آشامیدنی، کلیه لوازم و تجهیزات قابل شستشو و استریل شدن باشند، که استیل گرید غذایی این خصوصیت را نیز دارد. اگر مقاله را خوانده باشید، می‌دانید که فولاد ضد زنگ صنایع غذایی چیست؟ این آلیاژهای استنلس استیل که با نام فولاد ضدزنگ گرید غذایی آن را می‎‌شناسیم، برای مصارف صنعتی و لوازم آشپزخانه ایمن و مورد تایید هستند. برای تامین انواع ورق استیل، لوله استیل و اتصالات صنایع غذایی حتماً با مشاورین استیل رخ در تماس باشید و از وبسایت این مجموعه نیز بازدید بفرمایید. سابقه و تجربه استیل رخ در این زمینه کمک می‌کند تا محصولی مطمئن به دستتان برسد.