اگر نگاهی اجمالی به تاریخ بشر داشته باشیم، نقش فلزات در تحولات و دوره‌های تاریخی بسیار پُررنگ است. در این رابطه در مطلبی که چند روز پیش با عنوان « تاریخچه فلزات از ماقبل تاریخ تا به امروز» منتشر کردیم، به‌تفصیل صحبت شد. برای ارتباط آسان‌تر با آن مطلب تصمیم گرفتیم محتوا را درقالب اینفوگرافیکی نیز به شما عزیزان ارائه دهیم.

تاریخچه فلزات به شکل عجیبی با پیشرفت بشر گره خورده است. از دوران نوسنگی یا عصر حجر، بشر توانست سنگ سخت را به ابزاری برای برش و تکه تکه کردن گوشت حیوانات تبدیل کرده و برای شکار نیز استفاده کند. به تدریج شکل‌های اولیه فلزات توسط انسان اولیه کشف شد. مِس اولین فلزی بود که از منابع طبیعی استخراج شد و با کمک شکل گرفت. البته هزاران سال طول کشید تا این فلز به شکل خالصی که امروز می‌شناسیم در آید و به عنوان ماده اولیه برای ساخت ابزار و تزئینات بکار گرفته شود.

نقطه عطف دیگری که بشر به آن دست پیدا کرد ساخت آلیاژها و بهبود خواص فلزات بود. در دوران یا عصر برنز (مفرغ)، انسان ترکیبی از مس و قلع را ساخت که سختی و دوام بیشتری داشت. در آن دوران ابزارها و بخصوص ادوات جنگی شکل جدید به خود گرفت و این آلیاژ تاثیرات زیادی در شکل زندگی و پیشرفت‌های بشر آن دوران گذاشت. اگر دقیق نگاه کنیم خیلی از تحولات تاریخی و تمدنی بشر با وجود این فلزات شکل گرفته است.

با پیشرفت بیشتر، بشر قادر به ذوب و در اختیارگرفتن آهن گردید. فلزی که تحولات بسیاری را با خود همراه کرد. آهن شکل کشاورزی را متفاوت ساخت و بشر را به سوی انقلاب کشاورزی سوق داد. از سه هزارسال پیش به این سو نقش آهن و آلیاژهای برپایه آهن روز به روز بیشتر شده است. در همین دوران پیشرفته امروزی نیز فولادها که آلیاژهای آهن هستند حرف اول در صنایع کل جهان را می‌زنند. هیچ صنعت و فناوری نیست که به آهن ارتباط نداشته باشد. اقتصاد آهن و فولاد در جهان یکی از عوامل تعیین کننده در چیدمان قدرتهای برتر جهان است. پس نمی‌توان منکر نقش فلزات در ابعاد پیچیده جهان امروز شد.

در میان فلزات، فولاد پُررنگ‌ترین نقش را در زندگی بشر دارد. آلیاژهای فولادی با صدها نوع مختلف و خواصی بسیار متنوع در دسترس صنعتگران هستند. در میان این آلیاژها فولادهای ضد زنگ که در چند دهه اخیر شاهد نوآوری‌های بسیاری بوده‌اند در جای جای زندگی ما به چشم می‌خورند. از قاشق و چنگال گرفته تا بسیاری از لوازم منزل، از نرده استیل تا نمای ساختمان‌های مدرن، از خودرو تا هواپیما، از وسایل جراحی تا تجهیزات فرآوری دارویی و غذایی، از کارخانه‌جات شیمیایی و پتروشیمی تا پالایشگاه و تاسیسات نفت و گاز و هزاران کاربرد دیگر ردپای استنلس استیل یا فولاد ضدزنگ را خواهید دید. البته بسیاری فلزات دیگر نیز نقش اساسی در تحولات و فناوری‌های امروز بازی می‌کنند که در این مطلب خلاصه نمی‌توان به آنها پرداخت. آنچه مسلم است نقش بسیار مهم فلزات در تحولات بشری و تاثیر آن در تاریخ تمدن بشر است.