در این مقاله قصد داریم به بررسی فرایند و چالشهای رول باز کن ورق استیل بپردازیم؛ اما در ابتدا بد نیست درباره چالشهای فرایند باز و صاف کردن کویل ورق پیشزمینهای به دست بیاورید. درصورتیکه نتوانید فرایند باز شدن رول را کنترل کنید، شاهد تابیدگی و پیچش بیش از حد ورق خواهید بود؛ در نتیجه مواد اولیه آسیب خواهند دید. درست است که در زمان حمل و نگهداری رولها و شیتهای ورق باید به پارامترهای گوناگونی توجه شود؛ اما هیچکدام از آنها مهمتر از کنترل فرایند باز شدن رول یا کویل ورق فولادی نیست.
زمانی که شیت باز شده از کویل دچار تابیدگی و پیچش شود، برطرف کردن این دست از مشکلات هم خستهکننده و هم وقتگیر است. پس دقت در باز و صاف کردن کویل در رولبازکن اهمیت بسیاری دارد. همچنین اگر اقدامات ایمنی مناسبی انجام ندهید، در آن صورت باز کردن رولها میتواند باعث ایجاد موقعیتهای خطرناک برای اپراتورهای خط نیز بشود. در صنایع شیت متال یا ورقکاری و پرس ورق فلزی یکی از راولین فرایندها، باز کردن رولها است. بدین منظور میتوان از دستگاهها و ابزارهای مختلف بهره برد که یکی از آنها رول باز کن ورق استیل است. در ادامه بهصورت کاملتر به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت؛ پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
بررسی انواع رول باز کن ورق فولادی
باز کردن رول به چه معنا است؟
باز کردن رولها (Uncoiling) به فرایندی اشاره دارد که ورقها پس از باز شدن از حلقه کویل، صاف شود تا بتوان عملیات بعدی روی آنها را به شکل دقیق انجام داد. مجموعهها و کارخانههایی که به دنبال تولید انبوه و بهرهوری بالا هستند، از راهکارهایی استفاده میکنند تا بتوانند رول ورق استیل را مستقیماً پس از باز شدن از کویل کاملاً صاف کنند تا وارد خطوط از جمله خط پرس شوند. کارخانههایی که خطوط خودکار دارند، حتماً باید از رول باز کن ورق استیل استفاده کنند. در ضمن کارگاهها یا مجموعههای خدمات ورق نیز باید به رول بازکنهای دقیقی مجهز باشند که تبدیل کویل به شیت را با کیفیت بالا انجام دهند.
باز کردن رول (Uncoiling) در مقابل صاف کردن (Straightening)
زمانی که با محصولات و مواد رول شده کار میکنید، حتماً متوجه شدید که مواد میخواهند شکل و فرم گردشده خود را حفظ کنند. بعد از باز شدن رولها و برای رفع این فرم منحنی، باید فرایند دیگری را پشت سر بگذارید که همان صاف کردن ورق است. بدین منظور میتوانید از رول صاف کن ورق استیل بهره ببرید. زمانی که ورق را از بخش صافکننده عبور میدهید، در واقع قصد دارید حافظه انحنای ورق را از بین ببرید؛ اما سؤالی که مطرح میشود این است از کجا باید متوجه شد که بعد از باز کردن رولها نیاز است آنها را صاف کرد یا خیر؟
در واقع عاملی که تعیین میکند آیا رولها باید صاف شوند یا خیر، ضخامت ورق است. بهعنوانمثال اگر با ورقهایی سروکار دارید که ضخامت آنها تنها به چند دهم میلیمتر میرسد، بهاحتمالقوی نیازی به صاف کردن ندارند؛ زیرا بهاندازه کافی نازک هستند تا حافظه فرم کویل را حفظ نکنند.
بیشتر بخوانید: کربن استیل (فولاد پر کربن) چیست؟
باز کردن تسمههای استیل و فولادی
انواع رول باز کن ورق استیل
رول باز کن ورق استیل انواع مختلفی هستند و میتوان از آنها باتوجهبه نوع کویل مورد مصرف استفاده کرد. یکی از این مدلها قرقرههای کویل بازکن سنتی است که در هر نوبت استفاده، تنها میتوان یک رول را باز کرد. استفاده از این مدل معمولاً برای ورقهایی استفاده میشود که ضخیمتر و سنگینتر هستند.
مدلهای رول باز کن دیگری هستند که مجموعهای از کویلها را در خود نگه میدارند و به تناسب نیاز کویل مورد نظر انتخاب و باز میشود. در این مدل چندین رول از ورقهای استیل و فولاد زنگ نزن روی پالت دستگاه میگیرند؛ اما تنها قابلیت باز شدن یک رول ورق وجود دارد. در کل در این نوع تجهیزات جابجایی و تغییرات کویاها با سرعت بالایی رخ میدهند و میتوان رولها را یکی پس از دیگری باز کرد. این دستگاهها برای رولهایی مناسب هستند که دارای ضخامت و عرض کمتر هستند (ضخامت باید در بازه 0.3 تا 2 میلیمتر باشد).
از انواع روش رول باز کن ورق استیل میتوانیم به دستگاه رول باز کن دوبل اشاره کنیم. با کمک این دستگاه رول باز کن میتوانید چندین رول از ورق را در دستگاه قرار دهید تا فرایند باز شدن یکی پس از دیگری انجام شود. این مدل رول بازکن معمولاً در تولید انبوه و خطوط پرس پروگرسیو کاربرد دارد. قبل از اینکه رول اول باز شود، رول دوم نیز وارد چرخه خواهد شد. با این دستگاه میتوان کارها را سریعتر انجام داد. برای کارخانههای بزرگ با تولید بالا، سرعت و زمان شارژ کویل اهمیت بالایی دارد. درصورتیکه تغییر رولها سریعتر انجام شود، خروجی نیز کارآمدتر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: نکاتی که هنگام نصب ورق استیل باید در نظر داشت
نگاهی به انواع باز کننده رول فولادی و استیل
صاف کردن کویل چگونه انجام میشود
فولادسازان و کارخانههای نورد از کشش ورق (شکل پذیری – ویژگی کلیدی فولاد ضد زنگ برای کشش عمیق) استفاده میکنند تا کویل تولید شده، حالت شُل و آزاد نداشته باشد. به این ترتیب رول کردن ورق باعث ایجاد تنشهای کششی و فشاری به کویل میشود و این تنشها میتوانند در فرآیندهای بعدی به اعوجاج ورق بدل شوند. نکته دیگر عدم یکنواختی تنشها در بخش های بیرونی و داخلی کویل است. مقدار این تنشها در حلقههای بیرونی که ممکن است قطر 1800 میلیمتر داشته باشند، با حلقههای داخلی که قطر بسیار کمتری دارند بسیار متفاوت است.
رول صاف کنها دارای یک سری غلتک نورد هستند که به تدریج ورق کویل شده را در دو جهت تاب میدهند تا تنشهای باقیمانده را از بین ببرند. هر جفت غلتک متوالی دارای یک فاصله قابل تنظیم برای تغییر شکل ورق به مقدار مورد نظر با هدف ایجاد یک ورق صاف پس از عبور از همه غلتکها است. اولین غلتکها دارای کمترین فاصله هستند بیشترین تغییر شکل را ایجاد میکند. آخرین جفت غلتک دارای بیشترین فاصله است که معمولاً برابر با ضخامت ورق تنظیم میشود و منجر به صاف شدن ورق میشود.
ایمنی فرایند باز کردن کویل
رولهای ورق میتوانند وزن بالایی داشته باشند. معمولاً کویلهای استیل مورد استفاده دارای وزن یک تا پنج تن هستند؛ اما بااینوجود میتوانید کویلهایی را مشاهده کرد بالای 10 تن وزن داشته باشند. چیزی که اهمیت دارد این است از تجهیزاتی بهره ببرید که بتوانند بهخوبی این رولها را باز کنند و دوام زیادی داشته باشند. فرایندهای رول بازکن فرایندهای سنگینی هستند و نیاز است ایمنی و دوام تجهیزات به شکل مناسبی در نظر گرفته شود.
در صورت مشاهده هرگونه نقص در این تجهیزات، این امکان وجود دارد که پیامدهای خطرناک ایجاد شوند. عدم بهرهوری از دستگاههای باکیفیت زیانهای مالی و جانی زیادی را همراه با خود خواهد داشت؛ به همین علت نیاز است تجهیزاتی را تهیه کنید که در کنار کیفیت بالا، بتوانند ایمنترین شرایط را داشته باشند.
رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده از رول باز کن
سخن آخر
در این مطلب از بلاگ استیل رخ سعی کردیم شما را با رول باز کن ورق استیل آشنا کنیم که دارای انواع مختلفی هستند. بعد از باز کردن رولها نیاز است نسبت به صاف کردن آنها اقدام کرد. یکی از عوامل تعیینکنندهای که میتواند نیاز شما به صاف کردن رولها را نشان دهد، ضخامت ورق است. معمولاً ورقهایی با ضخامت کمتر نیازی به عبور از رول صافکن ندارند. رول باز کن ورق فولادی باتوجهبه نوع و فناوری آن، میتواند برای آلیاژهای استنلس اسنتیل با ضخامت کم و زیاد استفاده شود. برای حفظ امنیت اپراتور و فرایند مطلوب در باز کردن رول، نیاز است از دستگاههایی با بالاترین سطح کیفیت بهره برده شود.